Vidyānandin's PatraparīkṣāPlain text of Gajādharāl's 1913 editionDigital textresource created byH. TrikhaPublished within the Digital Corpus of Vidyānandin's Works at www.dipal.org/dcv under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International LicenseNovember 22, 2025Print edition: Vidyānandasvāmi-viracitā ... Āptaparīkṣā Patraparīkṣā ca Gajādharalālajainaśāstriṇā sampādite. (Sanātanajainagranthamālā 1). Kāśī 1913.Digitized print edition: dcv/Patraparīkṣā/PaP-GL-pThis resource for the text of the Patraparīkṣā (PaP) is published alongside other digital resources for the work. The resource at hand, PaP-GL‑t, is a resource for the specific text of the edition by Gajādharāl (GL) in 1913. The resource renders only the plain text (t) without metatext except for punctuation and indication of verse or prose. H. Trikha created this resource during his occupations at the Institutes for South Asian, Tibetan and Buddhist Studies, University of Vienna, and for the Cultural and Intellectual History of Asia, Austrian Academy of Sciences. Substantial work was done in the project “Perspectivism and intertextuality in Vidyānandin’s works,” funded by the Austrian Science Fund (FWF Schrödinger project J 3880-G24). Trikha is especially grateful to the late Helmut Krasser for financing the capture of the printed edition. References in the left margin pertain to page and line of Gajādharalāl's printed edition. References in the left margin represent the current numner of basic divisional units, i.e., line groups and paragraphs. PaP-GL 01,01śrī­pa­ra­mā­tma­ne namaḥ | PaP-GL 01,02sa­nā­ta­na­jai­na­graṃ­tha­mā­lā | PaP-GL 01,032 PaP-GL 01,04syā­dvā­da­vi­dyā­pa­ti­śrī­vi­dyā­naṃ­da­svā­mi­vi­ra­ci­tā PaP-GL 01,05pa­tra­pa­rī­kṣāPaP-GL 01,06śrī­va­rddha­mā­na­m ānutya syā­dvā­da­nyā­ya­nā­ya­kaṃ | PaP-GL 01,07pra­bu­ddhā­śe­ṣa­ta­ttvā­rthaṃ pa­tra­vā­kyaṃ vicāryate || 1 || PaP-GL 01,08kasmāt punaḥ śrī­va­rddha­mā­na­m arhaṃtaṃ bhagavaṃ taṃ syā­dvā­da­nyā­ya­nā­ya­kaṃ pra­ka­rṣe­ṇa sā­kṣā­dbu­ddhā­śe­ṣa­dra­vya­pa­ryā­yā­tma­jī­vā- PaP-GL 01,09di­pa­dā­rtha­m e­vā­nu­tya pa­tra­vā­kya­m ā­cā­rya­pa­raṃ­pa­ra­yā vicarat vi­cā­rya­te | nanv a­kṣa­pā­dā­dye­kāṃ­ta­vā­di­nā­m a­nya­ta­ma­m ity a­tro­cya­te | PaP-GL 01,10nai­kāṃ­ta­vā­di­nāṃ pa­tra­vā­kyaṃ saṃ­bha­va­da­rtha­kaṃ | tattattvādhigamo­pā­ya­pra­kā­śa­ra­hi­ta­tva­taḥ || 1 || PaP-GL 01,11yat tu saṃ­bha­va­da­rthā­tmā na tat tā­dṛ­kṣa­m īkṣitaṃ | yathā syā­dvā­da­bhṛ­dvā­kyaṃ ta­dṛ­kve­daṃ na tat tathā || 2 || PaP-GL 01,12nanv a­kṣa­pā­dā­dī­nāṃ pa­tra­vā­kyaṃ tāvan nety ayuktaṃ tasya pra­si­ddhā­va­ya­va­tve­na pra­si­ddha­tvā­t de­va­da­ttā­di­vākyavatPaP-GL 01,13nāpi ta­da­saṃ­bha­va­da­rtha­kaṃ sve­ṣṭa­syā­rtha­sya sā­dha­ka­tvā­t | na cā'sā­dhu­gū­ḍha­pa­da­prā­ya­m api patram ā­sa­jya­te sā­dhu­gū­ḍha­pa­da­prā- PaP-GL 01,14yasyaiva ni­rā­ku­la­sya tasya tair ā­ve­di­ta­tvā­t | tad ucyate — PaP-GL 01,15pra­si­ddhā­va­ya­vaṃ vākyaṃ sve­ṣṭa­syā­rtha­sya sādhakaṃ | sā­dhu­gū­ḍha­pa­da­prā­yaṃ patram āhur anākulaṃ || 1 || PaP-GL 01,16kathaṃ punaḥ pra­si­ddhā­va­ya­va­tvā­di­vi­śe­ṣa­ṇa­vi­śi­ṣṭaṃ vākyaṃ patraṃ nāma tasya śruti­pa­tha­sa­ma­dhi­ga­mya­pa­da­sa­mu­dā­ya- PaP-GL 01,17vi­śe­ṣa­rū­pa­tvā­t patrasya ta­dvi­pa­rī­tā­kā­ra­tvā­t na ca yad yato 'nyat tat tena vya­pa­di­śya­te '­ti­pra­saṃ­gā­t nī­lā­da­yo pi PaP-GL 01,18hi kaṃ­ba­lā­di­bhyo 'nye na te nīlādi­vya­pa­de­śa­he­ta­vaḥ teṣāṃ tadyapa­de­śa­he­tu­ta­yā pra­tī­ya­mā­na­tvā­t ki­rī­ṭā­dī­nāṃ PaP-GL 01,19puruṣe ta­dvya­pa­de­śa­he­tu­tva­va­t ta­dyo­gā­t tatra ma­tva­rthī­ya­vi­dhā­nā­t | nī­lā­da­yaḥ saṃti yeṣāṃ te nī­lā­da­yaḥ kaṃ­ba­lā­da­ya iti PaP-GL 01,20gu­ṇa­va­ca­ne­bhyo ma­tva­rthī­ya­syā­bhā­va­pra­si­ddhe­r iti cet u­pa­ca­ri­to­pa­cā­rā­d iti kramaḥ | śro­tra­pa­tha­pra­sthā­yi­no hi śabdā- PaP-GL 01,21tmakasya pa­da­sa­mu­dā­ya­vi­śe­ṣa­rū­pa­sya lipyām upacāraḥ tatra tasya janair ā­ro­pya­mā­ṇa­tvā­t li­pyu­pa­ca­ri­ta­vā­kya­syā­pi PaP-GL 01,22patre sa­mu­pa­ca­rya­mā­ṇa­tvā­t tatra li­khi­ta­sya pa­tra­stha­tvā­t ta­du­pa­ca­ri­to­pa­cā­rā­t pa­tra­vya­pa­de­śa­si­ddheḥ na ca yad yato PaP-GL 01,23'nyat tat te­no­pa­cā­rā­d u­pa­cā­ro­pa­cā­rā­t vā vya­pa­de­ṣṭu­m aśakyaṃ śakrād anyatra vyava­ha­rtṛ­ja­ne śa­krā­bhi­prā­ye sphuṭam u­pa­cā­ra- PaP-GL 01,24da­rśa­nā­t tato '­nya­trā­pi kāṣṭādāv u­pa­cā­ro­pa­cā­rā­t śa­kra­vya­pa­de­śa­si­ddheḥ tad uktaṃ — PaP-GL 02,01mukhyaṃ śabdātmakaṃ vākyaṃ lipyām ā­ro­pya­te janaiḥ | pa­tra­stha­tvā­t tu tat patram u­pa­cā­ro­pa­cā­ra­taḥ || 1 || PaP-GL 02,02athavā pra­kṛ­ta­vā­kya­sya mukhyata eva pa­tra­vya­pa­de­śa iti nigadāmaḥ padāni trāyaṃte gopyaṃte rakṣyaṃte parebhyaḥ PaP-GL 02,03pra­ti­vā­di­bhyaḥ svayaṃ vi­ji­gī­ṣu­ṇā yasmin vākye tat patram iti pa­tra­śa­bda­sya ni­rva­ca­na­si­ddheḥ | tathā loke PaP-GL 02,04vya­va­ha­rtta­ri śāstre ca guru­pa­rva­kra­mā­yā­te pratīteḥ na ca padāni vi­ni­ści­ta­pa­da­sva­rū­pa­ta­da­bhi­dhe­ya­ta­ttve­bhyaḥ parebhya- PaP-GL 02,05s trātum a­śa­kyā­ny eva ku­ta­ści­d va­rṇa­vi­pa­ryā­sa­nā­deḥ pra­kṛ­ti­pra­tya­yā­di­go­pa­nā­d vā ta­ttrā­ṇa­saṃ­bha­vā­t pa­da­gū­ḍhā­di­kā­vya­va­tta­d uktaṃ — PaP-GL 02,06trāyaṃte vā padāny asmin parebhyo vi­ji­gī­ṣu­ṇā | ku­ta­ści­d iti patraṃ syāl loke śāstre ca rūḍhitaḥ || 2 || PaP-GL 02,07na cai­va­ma­sā­dhu­pa­dā­spa­da­ma­pi vākyaṃ pa­tra­mā­sa­jya­te­su­spa­ṣṭa­pa­da­me­va vā sā­dhu­gū­ḍha­pa­da­prā­ya­mi­ti­va­ca­nā­tta­du­ktaṃ — PaP-GL 02,08na­cā­sā­dhu­pa­daṃ vākyaṃ pra­spa­ṣṭa­pa­da­me­va vā | sā­dhu­gū­ḍha­pa­da­prā­ya­mi­ti tasya vi­śe­ṣa­ṇā­t || 3 || PaP-GL 02,09pa­da­pā­dā­di­gū­ḍha­kā­vya­me­vaṃ patraṃ prāpnoti iti ce­nna­pra­si­ddhā­va­ya­va­tve­na viśiṣṭasya pa­tra­tva­va­ca­nā­t na hi­pa­da­gū­ḍhā­di­kā­vyaṃ PaP-GL 02,10pra­mā­ṇa­si­ddha­pra­ti­jñā­dya­va­ya­va­vi­śe­ṣa­ṇa­ta­yā­kiṃ­ci­tpra­si­ddhaṃ tasya tathā pra­si­ddhau­pa­tra­vya­pa­de­śa­si­ddhe­ra­vā­dhi­ta­tvā­tta­du­ktaṃ — PaP-GL 02,11pa­da­gū­ḍhā­di­kā­vyaṃ ca naivaṃ patraṃ pra­sa­jya­te | pra­si­ddhā­va­ya­va­tve­na vi­śi­ṣṭa­syā­bhi­dhānataḥ || PaP-GL 02,12svaya­mi­ṣṭa­syā­rtha­syā­sā­dha­ka­ma­pi tādṛgvā­kyaṃ­pa­tra­me­va­mā­sa­kta­mi­ti cenna sve­ṣṭā­rtha­sā­dha­na­syai­ve­ha­pa­tra­vi­cā­re patratva- PaP-GL 02,13va­ca­nā­t tadapyabhihitaṃ — PaP-GL 02,14sve­ṣṭhā­rthā­sā­dha­na­syā­pi naivaṃ patratvamā­pa­te­t | sve­ṣṭā­rtha­sā­dha­na­syai­va pa­tra­tva­va­ca­nā­di­ha || PaP-GL 02,15tato nā­kṣa­pā­dā­dī­nā­me­kāṃ­ta­vā­di­nāṃ­pa­tra­vā­kya­ma­saṃ­bha­va­da­rtha­kaṃ iti ke­ci­tta­da­sa­tya­tho­kta­la­kṣa­ṇa­sya patra- PaP-GL 02,16vākyasya te­ṣāṃ­vi­cā­rya­mā­ṇa­syā­vya­va­sthi­teḥ tathāhi — nā­kṣa­pā­da­sya­tā­va­dya­tho­kta­la­kṣa­ṇaṃ pa­tra­vā­kyaṃ saṃ­bha­va­ti prasi- PaP-GL 02,17ddhā­va­ya­va­tva­sya vi­ra­hā­tsu­ga­tā­dī­nā­mi­va | ta­da­va­ya­vā­hi­pra­ti­jñādayaḥ paṃ­cā­kṣa­pā­de­nā­bhi­dhī­yaṃ­te­pra­ti­jñā­he­tū­dā­ha­ra­ṇo­pa- PaP-GL 02,18na­ya­ni­ga­ma­nā­nya­va­ya­vā i­ti­sū­tra­pra­ṇa­ya­nā­t | ta­trā­ga­maḥ pratijñā vi­śva­ta­śca­kṣuri­ti­vi­śva­to mukho viśvato bāhu- PaP-GL 02,19riti viśvataḥ pā­tsaṃ­bā­hubhyāṃ dhamati saṃpatattrai­rdyā­vā­bhū­mī ja­na­ya­nde­va­e­ka iti yathā ā­ga­mā­rtho vā pratijñā PaP-GL 02,20vi­vā­dā­dhyāsi­ta­mu­pa­labdhi­ma­tkā­ra­ṇa­ka­mi­ti | ya­thā­he­tu­ra­nu­mā­naṃ tena pra­ti­jñā­tā­rtha­syā­nu­mī­ya­mā­na­tvā­t kā­rya­tvā­di­ti | PaP-GL 02,21yathā u­dā­ha­ra­ṇaṃ pratyakṣaṃ vā­di­pra­ti­vā­di­no­rya­tra­bu­ddhi­sā­myaṃ ta­du­dā­ha­ra­ṇa­mi­ti va­ca­nā­t va­strā­di­va­di­ti yathā PaP-GL 02,22u­pa­na­ya­mu­pa­mā­naṃ dṛṣṭāṃtaḥ dha­rmi­sā­dhya­dha­rmi­ṇoḥ sā­dṛ­śyā­t­, "­pra­si­ddha­sā­dha­rmyā­t sā­dhya­sā­dha­na­mu­pa­mā­na­mi­ti­" va­ca­nā­t PaP-GL 02,23yatkāryaṃ ta­du­pa­la­bdhi­ma­tkā­ra­ṇa­kaṃ dṛṣṭaṃ yathā va­strā­di­ta­thā ca vi­vā­dā­dhyā­si­ta­mi­ti | ya­thā­sa­rve­ṣāme­ka­vi­ṣa­ya­tva­pra­da- PaP-GL 02,24rśa­na­pha­laṃ ni­ga­ma­naṃ­ta­smādu­pa­la­bdhi­ma­tkā­ra­ṇa­ka­mi­ti ya­thā­ā­ga­mā­nu­mā­na­pra­tya­kṣo­pa­mā­na­va­t pha­la­sa­mu­dā­ya­rū­pa- PaP-GL 02,25tvā­tpaṃ­cā­nā­ma­va­ya­vā­nā­mi­ti vyākhyānāt | na cai­te­paṃ­cā­va­ya­vāḥ pra­mā­ṇa­to vi­cā­rya­mā­ṇā vi­pa­ści­cce­ta­si suniści- PaP-GL 02,26tā­śca­kā­sa­ti­, pa­tra­vā­kyā­bhā­se­'­pi saṃ­bha­vā­t te­ṣāṃ­pa­kṣa­dha­rma­tva­sa­pa­kṣe­sa­tva­vi­pa­kṣā­sa­tva­mā­trā­ṇā­mi­va­tra­yā­ṇā­ma­va­ya­vā­nāṃ PaP-GL 02,27su­ga­ta­saṃ­ma­tā­nāṃ vī­tā­dī­nā­mi­va­ka­pi­la­vi­ka­lpi­tā­nāṃ ta­da­bhā­ve­'­pi pa­tra­vā­kya­sya svā­rtha­sā­dha­na­sya­da­rśa­nā­t PaP-GL 02,28sā­dhyā­vi­nā­bhā­va­ni­ya­ma­ni­śca­ya­la­kṣa­ṇā­de­va he­toḥ­sā­dhya­pra­si­ddheḥ taduktaṃ — PaP-GL 02,29na caivaṃ lakṣaṇaṃ pa­tra­ma­kṣa­pā­da­sya yujyate | pra­si­ddhā­va­ya­va­tva­sya vi­ra­hā­tsu­ga­tā­di­va­t || 1 || PaP-GL 02,30pa­tra­syā­va­ya­vāḥ paṃca pra­ti­jñā­da­ya i­tya­sa­t | pa­trā­bhā­se­'­pi sa­dbhā­vā­tte­ṣāṃ trai­rū­pa­mā­tra­va­t || 2 || PaP-GL 02,31ta­da­bhā­ve­'­pi patrasya svā­rtha­sā­dha­na­te­kṣa­ṇā­t | he­toḥ­sā­dhyā­vi­nā­bhā­va­ni­ya­mā­tma­ka­to yathā || 3 || PaP-GL 02,32sa­tsa­tsa­di­ti­saṃ­kṣe­pā­tsā­dhya­sā­dha­na­da­rśa­naṃ | vyā­ptyāḥ­sā­ma­rthya­taḥ sa­rva­nā­mā­bhā­ve­'­pi niścitaṃ || 4 || PaP-GL 02,33nanu ca ya­tkṛ­ta­kaṃ ta­da­ni­tyaṃ dṛṣṭaṃ yathā ghaṭa i­tyā­dau­sa­ti sa­rva­nā­ma­pra­yo­ge vyāptyā sā­dhya­sā­dha­na­va­ca­na- PaP-GL 03,01mu­pa­la­bdhaṃ na pu­na­ra­sa­ti yataḥ satsa­di­tya­tra­sa­rva­nā­ma­pra­yo­gā­bhā­ve­'­pi saṃ­kṣe­pa­ta­sta­tsi­ddhye­tdha­rmi­ṇa­ścā­va­canamihā- PaP-GL 03,02yuktaṃ agniratra­dhū­mā­di­tyā­di­ṣu­dha­rmi­va­ca­na­da­rśa­nā­di­ti kaścit so­'­pya­nā­lo­ci­ta­va­ca­na­pa­thaḥ­sā­ma­rthyā­dga­mya­mā­na­sya PaP-GL 03,03sa­rva­nā­mno pra­yo­ge­vi­ro­dhavai­dhu­ryā­t paṃ­cā­va­ya­va­vā­di­naḥ­sā­dha­rmyā­va­ya­va­vyā­khyā­nā­da­rtha­to­ga­mya­mā­nā­nāṃ vaidharmyā- PaP-GL 03,04va­ya­vā­nā­mi­va kva­ci­da­va­śyaṃ ta­tpra­yo­ge paṃ­cā­va­yava­va­ca­ne­nyū­na­tānu­ṣaṃ­gā­t a­va­ya­va­vā­di­nāṃ bauddhānāṃ tryaṃśasya heto- PaP-GL 03,05rbhā­ṣa­ṇā­t sā­ma­rthya­to ga­mya­mā­nā­nāṃ pra­ti­jñā­dī­nā­mi­va­ta­tprayoge sva­ya­ma­sā­dha­nāṃ­ga­va­ca­na­sya ni­gra­hā­dhi­ka­ra­ṇa­sya PaP-GL 03,06tai­ra­bhi­dhā­nā­t tata eva dha­rmi­ṇo­'­pya­va­ca­na­mi­ti­saṃ­kṣi­pta­pa­tra­vā­kye­na vi­ru­ddhya­te ta­sya­pa­rī­kṣā­da­kṣai­ra­kṣūṇa­ta­yo­pa- PaP-GL 03,07la­kṣi­ta­tvā­tta­du­ktaṃ — PaP-GL 03,08vai­dha­rmyā­va­ya­vā ya­dva­tpaṃ­cā­va­ya­va­vā­di­naḥ | sā­dha­rmyā­va­ya­vā­khyā­nā­dga­myaṃ­te­'­rthā­da­bhā­ṣi­tāḥ || 1 || PaP-GL 03,09pra­ti­jñā­yā­śca ke­ṣāṃ­ci­ddhe­to­stryaṃ­śasya bhā­ṣa­ṇā­t | sā­ma­rthyā­dga­mya­mā­na­tvā­nna prayojyā yathaiva tu || 2 || PaP-GL 03,10tathā sā­ma­rthya­ga­mya­tvā­tsa­rva­nā­mno­pya­bhā­ṣa­ṇaṃ | kva­ci­di­ṣṭaṃ pa­rī­kṣā­yāṃ da­kṣai­rddha­rmi­ṇa eva ca || 3 || PaP-GL 03,11nanvevaṃ kva­ci­da­pi pra­ti­jñā­di­pra­yo­ge na syā­dvā­di­nāṃ­yu­kta­rū­po­bha­ve­t tasya sā­ma­rthyā­dga­mya­mā­na­tvā­tsa­rva- PaP-GL 03,12nā­ma­va­di­ti na ma­nī­ṣi­bhi­rma­na­si nidheyaṃ te­ṣāṃ­pra­ti­pā­dyā­nu­ro­dhe­na pra­yo­go­pa­ga­mā­t yathaiva hi­ka­sya­ci­tpra­ti­bo- PaP-GL 03,13dhya­syā­nu­ro­dhe­na sā­dha­na­vā­kye­saṃ­dhābhi­dhī­ya­te dṛṣṭāṃtā­di­ka­ma­pi na cai­vaṃ­sā­dha­na­syai­ka­lakṣaṇatvaṃ svayaṃ pa­rī­kṣi­ta- PaP-GL 03,14ma­pa­kṣi­pya­te ta­to­'­nyāṃ­śā­nāṃ sa­tā­ma­pi­ta­lla­kṣa­ṇa­tvā­pā­yā­tsā­dha­nā­bhā­se­pi­ta­tsaṃ­bha­vā­dasā­dhā­ra­ṇa­tā­vi­ra­hā­t tathaiva PaP-GL 03,15hi­ku­mā­ra­naṃ­di­bha­ṭṭā­ra­kai­ra­pi sva­vā­da­nyā­ye­ni­ga­di­ta­tvā­tta­dā­ha — PaP-GL 03,16pra­ti­pā­dyā­nu­ro­dhe­na pra­yo­ge­ṣu pu­na­rya­thā | pra­ti­jñā­pro­cya­te ta­jjñai­sta­tho­dā­ha­ra­ṇā­di­kaṃ || 1 || PaP-GL 03,17na caivaṃ sā­dha­na­syai­ka­la­kṣa­ṇa­tvaṃ vi­ru­dhya­te | he­tu­la­kṣa­ṇa­tā­pā­yā­da­nyāṃ­śa­sya tathoditaṃ || 2 || PaP-GL 03,18a­nya­thā­nu­pa­pa­ttye­ka­la­kṣa­ṇaṃ liṃgamaṃgyate | pra­yo­ga­pa­ri­pā­ṭī tu pra­ti­pā­dyā­nu­ro­dha­taḥ || 3 || PaP-GL 03,19nanu cā­ti­saṃ­kṣi­pta­pa­tra­vā­kye he­tu­re­va pra­yo­kta­vyaḥ­tā­va­nmā­trā­tsā­dhya­ma­va­bo­ddhuṃ sa­ma­rthā­n na­rā­npra­ti sādhyā- PaP-GL 03,20bhi­dhā­na­sya ni­ra­rtha­ka­tvā­t pra­paṃ­ca­tā­ra­ta­myā­t sā­dhyaṃ­ni­śce­tu­mīśān prati dvau cā­va­ya­vau pra­yo­kta­vyau pa­kṣo­he­tu­śce­ti PaP-GL 03,21tra­ya­ścā­va­ya­vāḥ kāṃścana pra­ti­pa­kṣo­he­tu­rdṛ­ṣṭāṃ­ta­śce­ti | catvāro vā ta­e­vā­va­ya­vāḥ­so­pa­na­yāḥ pa­rā­nu­gra­ha­pra­va­ṇaiḥ PaP-GL 03,22sadbhiḥ pra­yo­kta­vyāḥ | paṃca vā pra­ti­jñā­he­tū­dā­ha­ra­ṇo­pa­na­ya­ni­ga­ma­na­bhe­dā­t | anyathā ta­tpra­ti­pa­tte­ra­yo­gā­di­tyanye PaP-GL 03,23prāhuḥ tadāha — PaP-GL 03,24he­tu­re­va pra­yo­kta­vya­stā­va­nmā­trā­tpra­ve­di­tuṃ | samarthā­npra­ti­bo­dhyā­n nṝn sādhyaṃ saṃ­kṣe­pa­to nanu || 1 || PaP-GL 03,25dvau ca trayaśca catvāraḥ paṃca cā­va­ya­vāḥ pare | pra­yo­kta­vyāḥ prapaṃcena sa­dbhi­ri­tya­pa­re viduḥ || 2 || PaP-GL 03,26te­'­pye­vaṃ pṛṣṭavyāḥ he­tu­stā­va­tke­valaḥ pra­yu­jya­mā­naḥ­ka­thaṃ pra­yu­jya­ta iti yadi pra­tha­māṃ­taḥ sa­tsa­di­tye­va PaP-GL 03,27tadāsya kutaḥ sā­dhya­tva­vyava­cche­daḥ­sā­dhya­la­kṣa­ṇa­vai­ka­lyā­t sa­tsa­ttva­sya pra­si­ddha­tvā­tsā­dhya­syā­pra­si­ddha­la­kṣa­ṇa­tvā­t kiṃ PaP-GL 03,28punaḥ sa­tsa­di­tyu­cya­te­ya­ta­statsa­ka­la­ja­na­pra­si­ddhaṃ sā­dhya­vya­va­cche­de­na­sā­dha­na­tve­nai­va bu­ddhyā­ma­he na punaḥ sā­dhya­ni­rde­śa- PaP-GL 03,29tvena śaṃ­kā­ma­he satsaditi cet ime brūmahe sada­naṃ­sa­di­ti pramā yato'trābhipretā sa­rvai­rga­tya­rtha­tvā­tga­tya­rtha­sya ca PaP-GL 04,01jñā­nā­rtha­tvā­tsa­rve gatyarthā jñānārthe varttaṃte i­ti­va­ca­nā­tsa­tī vi­dya­mā­nā sā yasmin ta­tsa­tsa­dvi­dya­mā­na­pra­maṃ­pra­me­ya­mi­ti PaP-GL 04,02yāvanna ka­sya­ci­tpra­mā­ṇa­vā­di­naḥ­pra­me­ya­ma­pra­si­ddhaṃ | saṃ­vi­ta­mā­tra­pra­mā­ṇa­vā­di­naḥ­ta­da­pra­si­ddha­mi­ti na maṃtavyaṃ tasyāpi PaP-GL 04,03saṃ­vi­tsva­rū­pe­pra­me­ya­tva­pra­si­ddheḥ sva­rū­pa­sya svato ga­ti­ri­ti­sva­ya­ma­bhi­dhā­nā­tsaṃ­vṛtyā ta­da­bhi­dhā­ne pa­ra­mā­rtha­taḥ svarū- PaP-GL 04,04pā­di­ga­ti­vi­ro­dhā­tsaṃ­vi­da­dvai­ta­si­ddhe­ra­yo­gā­t | ya­di­pu­na­ru­tpā­dādi­sva­bhā­va­tvaṃ satvaṃ tadā ta­tsa­tsa­tsā­dhya­mi­ti­yu­ktaṃ PaP-GL 04,05vidyamā­no­tpā­dā­di­sva­bhā­va­tva­sya sa­tsa­ttva­sya­ke­ṣāṃ­ci­da­pra­si­ddha­tvā­t sā­dhya­la­kṣa­ṇa­saṃ­pra­ti­pa­tte­ri­tye­vaṃ­ye bruvaṃte teṣāṃ PaP-GL 04,06sa­tsa­di­tyu­kte sa­tsa­tva­sya pra­si­ddha­ta­yā­sā­dhya­vyava­cche­da­si­ddhā­va­pi sā­dha­na­sya dharmiṇo vya­va­cche­daḥ­si­ddhye­t tasyāpi PaP-GL 04,07pra­si­ddha­tve­na saṃmata­tvā­tpra­si­ddho­dha­rmī­ti va­ca­nā­t yadi puna­rvi­du­ṣāṃ­sā­dhya­si­ddhya­rthaṃ dharmiṇo pra­yo­jya­tvā­tta­sya PaP-GL 04,08sā­dhyā­vi­nābhā­vā­bhā­vā­de­va vya­va­cche­da­si­ddhi­ri­ti ma­taṃ­ta­dā hetuḥ kevalaḥ kathaṃ teṣāṃ prayojyaḥ syāt sveṣṭasi- PaP-GL 04,09ddhyarthaṃ sā­dhya­syā­na­bhi­dhāne te­na­ta­syā­vi­nā­bhā­vā­pra­si­ddheḥ | pra­stā­vā­dga­mya­mā­ne­na­sā­dhye­nā­nu­kte­nā­pi he­to­ra­vi­nā- PaP-GL 04,10bhā­va­stā­va­dvi­dbhi­ra­va­dhā­rya­te iti cet na­cai­ta­tpa­rī­kṣā­kṣa­maṃ­pra­stā­va­sye­ṣṭā­ni­ṣṭa­yo­ra­rtha­yo­ra­vi­śe­ṣā­tka­ta­ra­smi­nna­rthe­he­tuḥ PaP-GL 04,11pra­yu­kto­ya­mi­ti jñā­tu­ma­śa­kteḥ ki­ma­ni­tyaḥ śabdo ni­tyo­ve­tyu­bha­yāṃ­śā­va­laṃ­vi­ni śaṃsaye sati he­tu­pra­yo­ga­sye­ṣṭa- PaP-GL 04,12tvā­t­"­saṃ­di­gdhe­'­rthe he­tu­va­canā­di­ti­" kai­ści­tsva­ya­ma­bhi­dhā­nā­t | a­tha­ya­dai­ka­mu­kha­e­va pra­stā­va­stryā­tmakaṃ jagat ka­tha­me­ta- PaP-GL 04,13di­ti­ka­sya­ci­tpra­śne tadā he­tu­sta­trai­vā­ya­mi­ti jñātuṃ śa­kya­tvā­tpra­stā­vā­dga­mya­mā­ne­na sādhyena he­to­ra­vi­nā­bhā­vaḥ PaP-GL 04,14si­ddhya­tye­ve­tya­pi na saṃgataṃ pṛ­ṣṭa­vi­pa­rī­tā­rthe­he­to­rva­ca­na­sa­dbhā­va­da­rśa­nā­t a­tryā­tma­ka­mi­daṃ sa­rva­mi­ti­sva­ya­ma­bhī­psa­tāṃ PaP-GL 04,15tatraiva he­tu­pra­yo­go­pa­pa­tteḥ yadi­pu­na­sta­tra pra­yu­kta­sya he­to­rvi­ru­ddha­tva­ni­śca­yā­t tathā ca­tryā­tma­ka­syai­va si­ddhe­ra­tryā- PaP-GL 04,16tmakatvasya sā­dhya­tvā­yo­gā­tna tena he­to­ra­vi­nā­bhā­va­si­ddhi­ri­ti mataṃ tadā tryā­tma­ka­tva­syā­pi­ku­taḥ sā­dhya­tvaṃ­, PaP-GL 04,17pra­si­ddha­sya sā­dhya­tva­vi­ro­dhā­tsā­dha­na­va­t | ka­sya­ci­ddhe­to­ra­tryā­tma­ka­tve sā­dhye­vi­ru­ddha­tā­ma­va­bu­ddhya­mā­na­sya sā­ma­rthyā­t PaP-GL 04,18tryā­tma­ka­tve­sā­dhye sa­mya­gdhe­tu­tva­ni­rṇa­ya­gha­ṭa­nā­ttattryā­tma­ka­pra­si­ddha­tvo­pa­pa­tteḥ yo hyanagnau sā­dhye­dhū­ma­va­ttva­sya PaP-GL 04,19he­to­rvi­ru­ddha­tā­ma­va­bu­dhya­te sa ta­syā­gnau­sā­dhye sa­mya­gdhe­tu­tva­ma­pi budhyata eva | na cai­vaṃ­bu­dhya­mā­na­sya pra­ti­pā­dya­tā PaP-GL 04,20ghaṭate pra­ti­pā­da­ka­va­t tatona taṃ prati hetuḥ kevalaḥ pra­yo­kta­vyaḥ syāt | atha ya­tpṛ­ṣṭaṃ­pra­ti­pādyena tatra hetu- PaP-GL 04,21rya­dā­cā­rye­ṇa pra­yu­jya­te ta­dā­ta­sya te­nā­vi­nā­bhā­vā­va­ga­ti­rbha­va­tye­ve­ti mataṃ tadapi na­sa­mī­cī­naṃ sā­dhya­ni­rdde­śa­syai­va PaP-GL 04,22sa­mā­ga­teḥ­pra­ti­pā­dya­kṛ­ta­pra­śna­vi­śe­ṣa­syā­nyathā ta­trā­nu­pa­pa­tteḥ­u­tpā­dā­dyā­tma­kaṃ sarvaṃ kuta e­ta­di­ti praśne pra­me­ya­tvā- PaP-GL 04,23diti he­to­rva­ca­ne­'­pi saṃ­baṃ­dhā­tsā­dhya­ni­rdde­śa­pra­si­ddheḥ­e­ka­ni­rdde­ṣṭu­ri­va bhi­nna­ni­rdde­ṣṭu­ra­pi tasya te­na­saṃ­baṃ­dhā­vi­śe­ṣā­t PaP-GL 04,24yathaiva hyekasya va­ktuḥ­sā­dhyani­rde­śā­naṃ­ta­raṃ sā­dha­na­sya nirdeśe ta­sya­te­nā­vi­nā­bhā­va­saṃ­baṃ­dha­sā­dhya­si­ddheḥ sā­dhya­vyā­pta- PaP-GL 04,25sā­dha­no­pa­da­rśa­naṃ sphu­ṭa­ma­vasīyate tathā pra­ti­pā­dye­na­sā­dhya­pra­śna­va­ca­ne kṛte pra­ti­pā­da­ke­na sā­dha­nā­mi­dhā­ne­'­pi PaP-GL 04,26bhi­nna­va­ktṛ­ni­rdi­ṣṭa­yo­ra­pi­sā­dhya­sā­dha­na­yo­ra­vi­nā­bhā­vā­vi­ro­dhā­tka­tha­ma­nya­thai­ka­vā­kyasya nā­nā­va­ktṛ­bhi­ru­dī­rya­mā­ṇa­sya PaP-GL 04,27saṃ­ba­dha­tā siddhyet tataḥ sarveṣāṃ vādināṃ avigāne­na­si­ddhaṃ saṃ­kṣe­pa­taḥ sā­dhya­sā­dha­na­ni­rde­śa­mā­traṃ na punaḥ kevalaṃ PaP-GL 04,28hetuvacanaṃ vi­du­ṣā­ma­pi ta­da­yo­gā­t kiṃvat sarveṣāṃ vā­di­nāṃ­a­vi­gā­ne­na saṃ­kṣe­pa­taḥ sā­dhya­sā­dha­na­da­rśa­naṃ prasiddha- PaP-GL 04,29mi­ti­ce­du­cya­te śrī­ma­da­ka­laṃ­ka­de­va­sya­, pratyakṣaṃ viśadaṃ jñā­naṃ­pra­mā­ṇa­mi­tyā­di­va­t | dharmakīrteḥ pratyakṣaṃ kalpanā- PaP-GL 04,30po­ḍha­ma­bhrāṃ­ta­mi­tyā­di­va­t | yo­ga­sya­sa­da­kā­ra­ṇa­va­nni­tya­mi­tyā­di­va­t | sāṃkhyasya cai­ta­nyaṃ­pu­ru­ṣa­sya sva­rū­pa­mi­tyā­di­va­t PaP-GL 04,31sa­tsa­tsa­di­ti­pa­tra­vā­kya­ma­nā­ku­la­me­va saṃ­bhā­va­yā­maḥ­sva­sā­dhyā­rthā­vi­nā­bhā­vi­sā­dha­na­syā­bhi­dhā­nā­t yathaiva hi­vi­śa­da- PaP-GL 04,32jñā­nā­tma­ka­tva­maṃ­ta­re­ṇa pra­tya­kṣa­ma­nu­pa­pa­nnaṃ­jñā­nā­tma­ka­tve­na ca vinā pra­mā­ṇa­tvaṃ keṣāṃci­tpa­re­ṣāṃ­ka­lpa­nā­po­ḍhā­bhrāṃ­tā­bhyāṃ PaP-GL 04,33vinā pra­tya­kṣa­tvaṃ a­nye­ṣāṃ­ni­tya­tvā­dṛ­te sa­da­kā­ra­ṇa­va­tva­mi­ta­re­ṣāṃ pu­ru­ṣa­sva­rū­pā­bhā­ve­cai­ta­nyaṃ ta­tho­tpā­dā­di­tra­yā- PaP-GL 05,01tma­ka­tva­la­kṣa­ṇa­sa­tva­maṃ­ta­re­ṇa sa­tsa­tvā­khyā­pra­me­ya­tā­pi no­pa­pa­dya­ta eva pra­mā­ṇa­ba­la­taḥ pra­si­ddhā­yā­sta­syāḥ­a­nya­tra PaP-GL 05,02kva­ci­tsa­dbhi­rni­śca­yā­t | ā­tmā­di­dra­vya­mu­tpā­da­vya­ya­ni­rmu­ktaṃ prameyaṃ si­ddhaṃ­pa­ryā­ya­śca dhrau­vya­ni­rmu­ktaḥ pra­me­yo­'­stī­ti PaP-GL 05,03cā­yu­ktaṃ­dra­vya­pa­ryā­ya­yo­rbhe­dā­bhe­daikāṃ­te­'­na­va­sthā­nā­t ta­thā­cai­tatsa­ka­la­ma­bhya­dhā­yi | PaP-GL 05,04te'pi pra­yuṃ­ja­te hetuṃ satsatvaṃ yadi kevalaṃ | sa­tsa­di­tye­va sā­dhya­tva­vya­va­cche­do­'­sya tatkṛtaḥ || 1 || PaP-GL 05,05sā­dhya­la­kṣa­ṇa­vai­ka­lyā­tsa­tya­tva­sya pra­si­ddhi­taḥ | sa­da­naṃ­sa­tpra­mā hyatra satī sā yatra tanmataṃ || 2 || PaP-GL 05,06sa­tsa­tpra­me­ya­me­ta­cca prasiddhaṃ mā­na­vā­di­naḥ | saṃ­vi­nmā­tre­'­pi mānasya svarūpesti pra­me­ya­tā || 3 || PaP-GL 05,07utpādādi­sva­bhā­va­tvaṃ sattvaṃ sādhyaṃ tu yujyate | ta­syā­pra­si­ddhi­taḥ sā­dhya­la­kṣa­ṇaṃ pra­ti­pa­tti­taḥ || 4 || PaP-GL 05,08e­va­mā­ca­kṣa­te ye'pi teṣāṃ syā­ddha­rmi­ṇaḥ kutaḥ | sā­dha­na­sya­vya­va­cche­daḥ pra­si­ddha­tve­na saṃ­ma­tā­t || 5 || PaP-GL 05,09vi­du­ṣā­ma­pra­yo­jya­tvā­ddha­rmi­ṇaḥ sā­dhya­si­ddha­ye | ta­sya­sā­dhyā­vi­nā­bhā­vā­bhāvā­de­ve­ti tanmataṃ || 6 || PaP-GL 05,10hetuḥ kathaṃ prayojyaḥ syā­tke­va­laḥ sve­ṣṭa­si­ddha­ye | sā­dhya­syā­va­ca­ne te­nā­vi­nā­bhā­vāpra­si­ddhi­taḥ || 7 || PaP-GL 05,11pra­stā­vā­dga­myamānena hetoḥ sādhyena buddhyate | vi­dva­dbhi­ra­vi­nā­bhā­vo­'­nu­kte­nā­pī­ti cenna vai || 8 || PaP-GL 05,12pra­stā­va­syā­rtha­yo­ri­ṣṭā­ni­ṣṭa­yo­ra­vi­śe­ṣa­taḥ | kvārthe he­tuḥ­pra­yu­kto­'­ya­mi­ti jñā­tu­ma­śa­kti­taḥ || 9 || PaP-GL 05,13ya­dye­ka­mu­kha­e­va syāt pra­stā­va­stryā­tma­kaṃ jagat | ka­tha­me­ta­di­ti praśne tadā hetuḥ sa tatra cet || 10 || PaP-GL 05,14na pṛ­ṣṭa­vi­pa­rī­tā­rthe he­to­rva­ca­na­saṃ­bha­vā­t | a­tryā­tma­ka­mi­daṃ vi­śvā­mi­ti sva­ya­ma­bhī­psatāṃ || 11 || PaP-GL 05,15tatra he­to­rvi­ru­ddha­tva­ni­śca­yā­tsā­dhya­tā na cet | ta­thā­tryā­tma­kaṃ si­ddhe­sta­sya syā­tsā­dhya­tā kutaḥ || 12 || PaP-GL 05,16yo hyagnau vi­ru­ddha­tvaṃ dhū­ma­va­ttva­sya budhyate | so­'­gnau­sā­dhye kathaṃ tasya na vi­dyā­tsa­tya­he­tu­tāṃ || 13 || PaP-GL 05,17na caivaṃ bu­dhya­mā­na­sya ghaṭate pra­ti­pā­dya­tā | pra­ti­pā­da­ka­vadyena hetustaṃ prati kevalaḥ || 14 || PaP-GL 05,18yatpṛṣṭaṃ pra­ti­pā­dye­na tatra hetuḥ pra­yu­jya­te | ya­dā­cā­rye­ṇa te­nā­syā­vi­nā­bhā­va­ga­ti­sta­thā || 15 || PaP-GL 05,19bha­va­tye­ve­ti cetsādhye ni­rdde­śo­pye­vamāgataḥ | pra­ti­pā­da­kṛ­taḥ pra­śna­vi­śe­ṣaḥ kvānyathāsya sa || 16 || PaP-GL 05,20u­tpā­dā­dyā­tma­kaṃ viśvaṃ kuta etaddhi niścitaṃ | iti pra­śne­pra­me­ya­tvā­di­ti he­to­rva­ca­sya­pi || 17 || PaP-GL 05,21prasiddhaḥ sā­dhya­ni­rde­śaḥ saṃ­baṃ­dhā­du­pa­va­rṇi­taḥ | ete­nai­vai­ka­ni­rde­ṣṭu­ri­va bhi­nnā­da­pi sphuṭaṃ || 18 || PaP-GL 05,22tataḥ saṃ­kṣe­pa­taḥ­si­ddhaḥ sarveṣāma­vi­gā­na­taḥ | sā­dhya­sā­dha­na­ni­rde­śa­mā­tra­kaṃ na tu he­tu­vā­k || 19 || PaP-GL 05,23pratyakṣaṃ viśadaṃ jñānaṃ pramāṇaṃ jñā­na­mi­tya­pi | a­ka­laṃ­ka­va­co­ya­dva­tsā­dhya­sā­dha­na­sū­ca­kaṃ || 20 || PaP-GL 05,24pratyakṣaṃ ka­lpa­nā­po­ḍha­ma­bhrāṃ­ta­mi­ti kīrtivāk | sa­da­kā­ra­ṇa­va­nni­tya­mi­ti yo­ga­va­co­'­pi ca || 21 || PaP-GL 05,25caitanyaṃ pu­ru­ṣa­sya syā­tsva­rū­pa­mi­ti sāṃ­khya­vā­k | e­va­mā­di­pa­rai­ri­ṣṭaṃ sve­ṣṭa­si­ddhi­ni­baṃ­dha­naṃ || 22 || PaP-GL 05,26sa­tsa­tsa­di­ti ta­dva­tsyā­tpa­tra­vā­kya­ma­nā­ku­laṃ | sva­sā­dhya­rthā­vi­nā­bhā­vi­sā­dha­na­syā­bhi­dhā­na­taḥ || 23 || PaP-GL 05,27u­tpā­dā­di­tra­yā­tma­tva­maṃ­ta­re­ṇa pra­me­ya­tā | na hi­kva­ci­tpra­si­ddhā­sti pra­mā­ṇa­va­la­taḥ satāṃ || 24 || PaP-GL 05,28no­tpā­da­vya­ya­ni­rmu­kta­mā­tmā­di­dra­vya­ma­sti naḥ | pra­me­yaṃ­nā­pi paryāyo dhrau­vya­mu­kto­'­sti kaścana || 25 || PaP-GL 05,29dra­vya­pa­ryā­ya­yo­rbhe­dā­bhe­dai­kāṃ­te­'­na­va­sthi­teḥ | śrī­ma­tsa­maṃ­ta­bha­drā­ryai­yu­kti­vi­dbhi­sta­tho­kti­taḥ || 26 || PaP-GL 05,30dra­vya­pa­ryā­ya­yo­rai­kyaṃ ta­yo­ra­vyati­re­ka­taḥ | pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣā­cca śākti­ma­ccha­ktibhāvataḥ || 27 || PaP-GL 05,31saṃ­jñā­saṃ­khyā­vi­śe­ṣā­cca sva­la­kṣa­ṇa­vi­śe­ṣa­taḥ | pra­yo­ja­nā­di­bhe­dā­cca tannānātvaṃ na sarvathā || 28 || PaP-GL 05,32tatra dravyaṃ tā­va­da­nvayi­ta­de­ve­da­mi­tya­vā­dhi­ta­pra­tya­bhi­jñā­sa­ma­dhi­ga­myaṃ pa­ryā­yo­vyā­vṛ­tā­kā­ra­sva­bhā­vaḥ sa bheda- PaP-GL 06,01pra­tya­ya­sa­ma­dhi­ga­myaḥ­ka­thaṃ­ci­ttayo­rai­kya­ma­vya­ti­re­kāt yayostu naikyaṃ na­ta­yo­ra­vya­ti­re­kaḥ yathā hi­ma­va­dviṃ­dhya­yo­ra­vya- PaP-GL 06,02ti­re­ka­śca­dra­vya­pa­ryā­ya­yo­sta­smā­tta­yo­rai­kya­mi­ti ke­va­la­vya­ti­re­kī he­tuḥ­na­nu cai­kya­ma­vya­ti­re­ka eva sa eva hetuḥ PaP-GL 06,03kathamupa­pa­nnaḥ­syā­tsā­dhya­sa­ma­tvā­di­ti na maṃtavyaṃ kathaṃ­ci­ttā­dā­tmya­syai­kya­sya­sā­dhya­tvā­t pa­ra­spa­ra­ma­śa­kya­vi­ve­ca­na- PaP-GL 06,04tva­syā­vya­ti­re­ka­sya­sā­dha­na­tvā­t tasyā sā­dhya­sa­ma­tvā­bhā­vā­t pa­ra­spa­raṃ­vyati­re­ca­naṃ­vya­ti­re­kaḥ­, ta­da­bhā­va­stva­vya­ti­re­kaḥ PaP-GL 06,05sa­ca­śa­kya­vi­ve­ca­na­me­ve­ti kathaṃ sā­dhya­sa­ma­tvaṃ na­cai­va­ma­si­ddho­he­tuḥ ka­sya­ci­jjī­vā­di­dra­vya­sya sva­pa­ryā­ye­bhyo jñā­nā­di­bhyaḥ PaP-GL 06,06pa­ra­dra­vya­pa­ryā­yāṃ­ta­rā­ṇi sva­pa­ryā­yā­ṇāṃ­ca jñā­nā­dī­nāṃ­dra­vyāṃ­ta­raṃ ne­tu­ma­śa­kya­tva­sya­pa­ra­spa­ra­ma­śa­kya­vi­ve­ca­na­tva­sya dravyapa- PaP-GL 06,07ryā­ya­yoḥ­su­pra­si­ddha­tvā­t anyathā jñā­nā­di­pa­ryā­yā­ṇāṃ jī­va­pa­ryā­ya­tvā­yo­gā­tjī­vā­di­dra­vya­tva­sya ca ta­ddra­vya­tva­vi­ro­dhā­t PaP-GL 06,08nanu sa­tya­pi­dravye ta­tpa­ryā­yā­ṇā­mu­tpā­dā­t u­tpa­nnā­nāṃ ca vi­nā­śā­tka­tha­ma­śa­kya­vi­ve­ca­na­tvaṃ si­ddha­mi­ti tu na śaṃ- PaP-GL 06,09ka­nī­yaṃ­pa­ryā­yā­ṇā­mu­tpā­da­vi­nā­śā­bhā­ve pa­ryā­ya­tvā­yo­gā­tte­ṣā­mu­tpā­da­vya­ya­la­kṣa­ṇa­tvā­t dra­vya­sya­dhrau­vya­la­kṣa­ṇa­tva­va­t || PaP-GL 06,10sa­mu­de­ti vi­la­ya­mṛ­ccha­ti bhāvo ni­ya­me­na pa­rya­ya­na­ya­sya­no­de­ti no vi­na­śya­ti bhā­va­na­yā­liṃ­gi­to nityaṃ || PaP-GL 06,11iti va­ca­nā­t | na ca kā­lā­bhe­do­'­śa­kya­vi­ve­ca­na­tvaṃ­e­ka­kā­la­va­rti­nāṃ nānārthā­nā­ma­ti­pra­saṃ­gā­t tataḥ PaP-GL 06,12kā­lā­bhe­de­sa­tya­pi dra­vya­pa­ryā­yo­rnā­śa­kya­vi­ve­ca­na­tvaṃ ya­tho­kta­la­kṣa­ṇaṃ­vi­ru­ddhya­te | de­śā­bhe­do­'­śa­kya­vi­ve­ca­na- PaP-GL 06,13mityapi vārtaṃ­vā­tā­ta­pā­dī­nā­ma­pi ta­tpra­saṃ­gā­t śāstrī­yo­de­śā­bhe­do­'­śa­kya­vi­ve­ca­na­tva­mi­ti cettarhi dra­vya­pa­ryā­ya­yo- PaP-GL 06,14sta­tka­tha­ma­si­ddhaṃ || nanu pa­ryā­yā­ṇāṃ rū­pā­dī­nāṃ­gha­ṭā­di­dra­vya­de­śatvāt gha­ṭā­di­dra­vya­sya tu­svā­raṃ­bha­kā­va­ya­va­de­śa­tvā­t PaP-GL 06,15tatpadā­rthā­nta­ra­tva­si­ddhi­ri­ti cenna pra­mā­ṇā­bhā­vā­tgu­ṇa­gu­ṇi­nau kri­yā­kri­yā­vaṃ­tau jā­ti­ta­dvaṃ­tau vi­śe­ṣa­ta­dvaṃ­tau PaP-GL 06,16a­va­ya­vā­vā­ya­vi­nau ca pa­ra­spa­ra­taḥ pa­dā­rthāṃ­ta­ra­bhū­tau­bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tvā­t yau yau bhi­nna­pra­ti­bhā­sau tau tau­pa­ra­spa­ra­taḥ PaP-GL 06,17pa­dā­rthāṃ­ta­ra­bhū­tau yathā gha­ṭa­pa­ṭau­bhi­nna­pra­ti­bhā­sau tau i­tya­nu­mā­na­sa­dbhā­vā­nna pra­mā­ṇā­bhā­va i­ti­ce­nna a­syā­nu­mā­na­sya PaP-GL 06,18vi­ru­ddha­tvā­t i­ṣṭa­vi­ru­ddhasya­ka­thaṃ­ci­dā­rthāṃ­ta­ra­sya sā­dha­nā­tka­thaṃ­ci­dbhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tva­sya ka­thaṃ­ci­dā­rthāṃ­ta­re­ṇa­vyā­pta­tvā­t PaP-GL 06,19sarvathā bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tva­sya hetutve­pu­na­ra­si­ddho hetuḥ dṛ­ṣṭāṃ­ta­śca sā­dhya­sā­dha­na­vi­ka­laḥ pra­tī­ya­te­gha­ṭa­pa­ṭa­yoḥ sarvathā- PaP-GL 06,20rthāṃ­ta­ra­tva­sya sā­dhya­sya­sa­rva­thā­bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tva­sya ca­sā­dha­na­dha­rma­syā­prā­tī­ti­ka­tvā­t | saddra­vyā­dyā­tma­nā tayo PaP-GL 06,21ra­bhi­nna­tvā­da­bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­mā­na­tvā­cca | nanu ca­sa­ddra­vyā­dyā­tma­no­'­pi gha­ṭa­pa­ṭā­bhyāṃ bhi­nna­tvā­t kathaṃ te­na­ta­yo- PaP-GL 06,22rabhedaḥ syāt | a­bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tvaṃ vā, satvaṃ hi­pa­ra­sā­mā­nyaṃ sa­tsva­bhā­vaḥ dravyatvaṃ cā­pa­ra­sā­mā­nyaṃ­dra­vya­sva­bhā­vaḥ PaP-GL 06,23tathā pā­rthi­va­sva­bhā­vo­pi iti ka­tha­ma­sau­ta­to­nā­rthāṃ­ta­ra­bhū­ta­: syāditi kaścit so'pi na yu­kta­vā­dī­sa­tvā­da­rthī- PaP-GL 06,24taratve ta­yo­ra­sa­tva­prasaṃ­gā­tdra­vyā­di­sva­bhā­vā­ccā­tyaṃtabhede ta­yo­ra­dra­vyā­di­pra­sa­kteḥ | sa­ttā­saṃ­ba­dhā­t tayoḥ satvaṃ PaP-GL 06,25dra­vya­tva­saṃ­baṃ­dhā­tdra­vya­tvo­pa­pa­tteḥ­pā­rthi­va­tvā­di­saṃ­baṃ­dhā­tpā­rthi­va­tvā­di­vya­va­sthā­nā­nna­do­ṣai­ti cet kathamasataḥ PaP-GL 06,26svayamadra­vya­syā­pā­rthi­vā­de­śca | tada­tyaṃ­ta­bhi­nna­sa­tvā­di­saṃ­baṃ­dhā­da­pi sadā­di­rū­pa­tā yu­ktā­sva­ra­vi­ṣā­ṇā­de­ra­pi tatprasaṃ- PaP-GL 06,27gāt | prā­ga­sa­dā­deḥ­sa­ttā­di­saṃ­baṃ­dhā­t sadā­di­rū­pa­tve pra­dhvaṃ­sā­bhā­va­sya­sva­kā­ra­ṇa­vyā­pā­rā­tprā­ga­bhū­ta­sya ta­da­naṃ­ta­raṃ PaP-GL 06,28bha­va­taḥ­sa­ttā­di­pra­saṃ­gaḥ | tasya tadāpi sa­ttā­di­saṃ­baṃ­dhā­saṃ­bha­vā­t na­ta­tpra­saṃ­ga i­ti­ce­tta­di­daṃ jā­ḍya­vi­jṛṃ­bhi­taṃ­, PaP-GL 06,29ākṣe­pa­syai­va­pa­ri­hā­ra­ta­yā vyava­hā­rā­t prā­ga­sa­taḥ sa­ttā­saṃ­baṃ­dhā­tsa­tve­'­pi­pra­dhvaṃ­sā­bhā­va­sya sa­ttā­saṃ­baṃ­dhaḥ kasmānna PaP-GL 06,30bha­va­ti­, ta­taḥ­sa­tvaṃ ce­tyā­kṣe­paḥ tasya sa­ttā­saṃ­baṃ­dhā­saṃ­bha­vā­t iti sa e­va­pa­ri­hā­raḥ ka­tha­ma­ja­ḍai­ra­bhi­dhī­ya­te sādhya- PaP-GL 06,31meva ca sā­dha­naṃ­ku­ta­sta­sya sa­ttā­saṃ­baṃ­dhā­bhā­vaḥ sa­ttā­saṃ­baṃ­dhā­bhā­vā­di­ti ku­taḥ­sa­ttā­saṃ­baṃ­dha­la­kṣa­ṇa­sa­tvā­bhā­vaḥ sattā- PaP-GL 06,32saṃ­baṃ­dhā­bhā­vā­di­ti­vā yadiḥ punaḥ prāgasa­tvā­da­vi­śe­ṣe­'­pi gha­ṭa­pa­ṭa­yo­re­va­sa­ttā­saṃ­baṃ­dhaḥ ta­nni­mi­ttaṃ ca sattvaṃ tathā PaP-GL 07,01pratīteḥ na punaḥ pra­dhvaṃ­sā­bhā­va­sya ta­da­bhā­vā­di­ti­ma­taṃ tadā ka­thaṃ­ci­tsa­ttādi­tā­da­tmyā­t sa­ttā­di­vyavahāro ghaṭa- PaP-GL 07,02pa­ṭa­yo­ri­ti naikāṃtena satvādi tato bhinnaṃ ye­na­sa­ddra­vyātmanā gha­ṭa­pa­ṭa­yo­ra­bhe­daḥ­ka­thaṃ­ci­da­bhi­nna­pra­ti­bhā­sa­tvaṃ vā na PaP-GL 07,03syā­tsā­dhya­sā­dha­na­vai­ka­lyaṃ vā dṛ­ṣṭāṃ­ta­sya tato na­dra­vya­pa­ryā­yo­rbhe­dai­kāṃ­ta­sā­dha­naṃ ni­ra­va­dya­ma­sti yatastayoḥpadārthaṃ- PaP-GL 07,04ta­ra­tva­si­ddhau­śā­strī­ya­de­śa­bhe­da­la­kṣa­ṇa­śa­kya­vi­ve­ca­na­tvo­pa­pa­tteḥ­a­śa­kya­vi­ve­ca­na­tva­ma­vya­ti­re­ko he­tu­ra­si­ddhaḥ śakyeta PaP-GL 07,05na­cā­ya­ma­nai­kāṃ­ti­ko viruddho vā sarvadā vi­pa­kṣe­vṛ­ttya­bhā­vā­t iti si­ddha­tye­vā­to he­toḥ­ka­thaṃ­ci­ddra­vya­pa­ryā­ya­yo­rai­kyaṃ PaP-GL 07,06ta­thā­"­dra­vya­pa­ryā­ya­yo­re­kyaṃ pariṇāma­vi­śe­ṣā­t yayostu naikyaṃ natayoḥ pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣaḥ­, yathā sa­hya­viṃ­dhya­yoḥ PaP-GL 07,07pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣa­śca dra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ­ta­smā­dai­kya­mi­tya­pi vya­ti­re­kī­he­tuḥ nanu ca ko­yaṃ­pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣo­nā­ma yadi PaP-GL 07,08pū­rva­vi­nā­śā­du­tta­ro­tpā­da­sta­dā vādyasi­ddhaḥ­ni­ra­nva­ya­vi­nā­śā­tyaṃ­tā­pū­rvo­tpā­da­yoḥ syā­dvā­di­nā­ma­ni­ṣṭa­tvā­t | a­tha­pū­rva­sya PaP-GL 07,09ti­ro­bhā­vā­du­tta­ra­syā­vi­rbhā­va­sta­dā­pi vādya­si­ddhaḥ­sa­rva­thā­sa­ta­sti­ro­bhā­vā­vi­rbhā­va­mā­trā­na­bhyu­pa­ga­mā­t etenasvāśrayā- PaP-GL 07,10dbhi­nna­sva­bhā­vaḥ sa­ma­vā­yā­tta­tra va­rta­mā­naḥ­pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣa iti vā­dya­si­ddhaḥ pra­ti­pā­di­taḥ te­ṣāṃ­ta­thā­pya­na­bhyupa­ga­mā­t PaP-GL 07,11a­tha­pū­rvā­pa­ra­sva­bhā­va­tyā­go­pā­dā­nā­nvi­ta­sthi­ti­lakṣa­ṇa­sta­dā­pra­ti­vā­dya­si­ddhaḥ sau­ga­ta­sāṃ­khya­yau­gā­nāṃ tathābhūta- PaP-GL 07,12pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣā­si­ddheḥ iti ka­ści­tso­pi na yu­kta­vā­dī­pū­rvā­pa­ra­sva­bhā­va­tyāgo­pā­dā­nā­nvi­ta­sthi­ti­la­kṣa­ṇa­sya pariṇā- PaP-GL 07,13ma­vi­śe­ṣa­sya pra­mā­ṇa­taḥ si­ddha­tvā­t | tathā hi sarvaṃ va­stu­ya­tho­kta­pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣa­bhā­k satvāt sa­rva­thā­pyapa­ri­ṇā­mi­ni PaP-GL 07,14saugatā­dī­ṣṭa­pa­ri­ṇā­me­na pariṇāmini ca sa­tva­vi­ro­dhā­tta­dvi­ro­dha­śca a­rtha­kri­yā­vyā­ghā­tā­t ta­dvyā­ghā­ta­śca krama- PaP-GL 07,15yau­ga­pa­dyā­sa­mbha­vā­t ta­da­saṃ­bha­va­śca­ni­ranva­ya­vi­na­śva­ra­ni­raṃ­śai­kāṃ­te de­śa­kā­la­kṛ­ta­kra­ma­sya­nā­nā­kā­rya­ka­ra­ṇa­śa­kti­nā­nā- PaP-GL 07,16tva­ni­baṃ­dha­na­yau­ga­pa­dya­sya ca­vi­ro­dhā­t sarvathā sa­dā­tma­ka­kūṭa­stha­va­tpa­ra­spa­ra­to­'­tyaṃ­ta­bhi­nna­dha­rma­dha­rmi­mā­tra­va­cca nahyatra PaP-GL 07,17de­śa­kṛ­taḥ kramaḥ pi­pī­li­kā­di­va­t nāpi kā­la­kṛ­to vā­bī­jāṃ­ku­rā­di­va­t saṃ­bha­va­tye­kasyā­ne­ka­de­śa­kā­la­va­rti­no­ra PaP-GL 07,18na­bhyu­pa­ga­mā­t yo yatraiva sa tatraiva yo yadaiva ta­dai­va­saḥ "na de­śa­kā­la­yo­rvyā­pti­rbhā­vā­nā­mi­ha vi­dya­te­" i­ti­va­ca­nā­t PaP-GL 07,19nanu ca kṣa­ṇi­kai­ka­sva­la­kṣa­ṇā­pe­kṣa­yā de­śa­kā­la­vyā­ptya­bhā­vā­tbhā­vā­nāṃ mābhūt de­śa­kā­la­kṛ­taḥ kramaḥ sa­kṛ­de­ka- PaP-GL 07,20syā­ne­ka­sva­bhā­vā­pe­kṣa­yā yau­ga­pa­dya­va­t saṃ­tā­nā­pe­kṣa­yā tusyāt ta­syā­ne­ka­saha­kā­ri­kā­lā­pā­pe­kṣa­yā a­ne­ka­kā­rya­ka­ra­ṇa- PaP-GL 07,21yau­ga­pa­dya­va­t iti cenna saṃ­tā­na­sa­mu­dā­ya­yo­re­va­kra­ma­yau­ga­pa­dyā­bhyā­ma­rtha­kri­yā­kā­ri­tvā­t va­stu­tva­si­ddhi­pra­saṃ­gā­tsvalakṣa- PaP-GL 07,22ṇa­syā­va­stu­tā­pa­tteḥ | syādā­kū­taṃ­yada­nva­ya­vya­ti­re­kā­nu­vi­dhā­nā­tkra­ma­śaḥ­kā­ryo­tpa­tti­sta­tsva­la­kṣa­ṇaṃ kramaśaḥ kā­rya­kā­ri PaP-GL 07,23ya­thā­ka­sya­ci­jjā­gra­dvi­jñā­naṃ kra­ma­śaḥ­sva­pna­jñā­na­pra­bo­dha­jñā­nā­di­kā­ra­ṇaṃ kiṃ­ci­ttu­yu­ga­pa­tkā­rya­kāri ya­da­nva­ya­vya­ti- PaP-GL 07,24rekābhyāṃ yau­ga­pa­dye­na­kā­ryo­tpa­ttiḥ yathā pra­dī­pa­sva­la­kṣa­ṇaṃ­tai­la­śo­ṣa­ṇāṃ­dha­kā­rā­pa­na­yaṃ­kā­ra­ṇaṃ | na­cai­va­me­ka­syā­ne­ka- PaP-GL 07,25sva­bhā­vā­pa­tti­stasyatādṛ­śai­ka­sva­bhā­va­tvā­t iti ta­da­sa­t kūṭasthasyāpye­vaṃ­kra­mā­kra­ma­kā­rya­kā­ri­tvo­pa­pa­tteḥ śakyaṃ hi PaP-GL 07,26vaktuṃ śā­śva­ti­ko­bhā­vaḥ svā­nva­ya­vya­ti­re­kā­bhyāṃ kra­me­ṇā­kra­me­ṇa vānekaṃ kā­ryaṃ­prā­du­rbhā­va­ya­n tathā ta­nni­mi­ttaṃ | PaP-GL 07,27na­cā­ne­ka­sva­bhā­va­tvaṃ­ta­sya ta­thā­vi­dhai­ka­sva­bhā­va­tvā­t || nityasya kathaṃvyatireka iti cet kṣa­ṇi­ka­sya kathaṃ | PaP-GL 07,28sa­ka­la­kā­la­ka­lā­vyā­pte­ri­ti cet | nityasyā­pi­sa­ka­la­de­śā­vyā­pte­rvya­ti­re­ko­'­stu | nanu­ni­tyā­dbhi­nna­kā­rya­syo­tpa­ttau PaP-GL 08,01de­śa­vya­ti­re­ka­syā­pi na saṃbhavaḥ ta­da­nu­tpa­ttau tutadde­śa­syai­va kāryasya sa­rva­do­tpa­tteḥ pra­tī­ti­vi­ro­dha iti cettarhi PaP-GL 08,02kṣa­ṇi­kā­dbhi­nnakālasya kā­ryo­tpā­de­vya­ti­re­kā­bhā­va­stada­bhā­va­e­va tadbhā­vā­t­, tada­bhi­nna­kā­la­syo­tpā­de kā­rya­tva­vi­ro­dhaḥ PaP-GL 08,03sama­sa­ma­ya­va­rti­tvā­tsvā­tmavat | kṣa­ṇi­ka­la­kṣa­ṇe sva­kā­le­sa­ti bhavataḥ kā­lāṃ­ta­re­'­pi kā­rya­syā­nva­ya­va­t tadā tasminna- PaP-GL 08,04satyabhavato vya­ti­re­kaḥ si­ddhya­tī­ti cet tarhi ni­tye­'­pi­sva­de­śe sati de­śāṃ­ta­re­'­pi bhavataḥ kā­rya­syā­nva­ya­va­t PaP-GL 08,05ta­trā­pya­sa­ti ta­syā­bha­va­to vya­ti­re­kaḥ siddhyet | na­cai­va­ma­na­bhi­ma­ta­de­śa­syā­pi kāryasya janma pra­sa­jya­te­ni­tya­vā­di­naḥ PaP-GL 08,06kṣa­ṇi­ka­vā­di­no­'­pi ta­da­na­bhi­ma­ta­kā­la­sya­ja­nma­pra­saṃ­gā­t | tataḥ sva­yo­gya­bhi­nna­kā­la­syo­tpa­ttau ni­tyā­da­pi­sva­yo­gya- PaP-GL 08,07bhinnade­śa­syo­tpa­tte­ra­laṃ prabaṃdhena sa­rva­thā­kṣa­ṇi­ke­ta­ra­vā­di­noḥ pa­ra­spa­ra­mana­ti­śa­yā­t kṣa­ṇi­kai­kāṃ­ta­sya­ta­syā­nyatra PaP-GL 08,08pra­paṃ­ca­to ni­rā­ka­ra­ṇā­cca na­pū­rvā­pa­ra­sva­bhā­va­vi­nā­śo­tpā­da­mā­tre­ṇa pa­ri­ṇā­me­na pa­ri­ṇā­mi­sa­rvaṃ vastu nā­pyā­vi­nā­bhā­va- PaP-GL 08,09mātreṇa ni­tyai­kā­nte­ta­da­nu­pa­pa­tteḥ kūṭasthasyā­vi­rbhā­va­ti­ro­bhā­vo­tpattau­ta­da­va­sthā­vi­ro­dhā­t a­ni­tya­tā­nu­ṣaṃ­gā­t PaP-GL 08,10ta­da­va­stha­yo­sta­du­pa­pa­ttau ta­ta­sta­yo­rbhe­da­kalpā­na­ti­kra­mā­tbhe­de ni­tya­syā­va­sthe­ti vya­pa­de­śa­si­ddhiḥ saṃ­baṃ­dhā­bhā­vā­t | PaP-GL 08,11a­va­sthā­va­sthā­va­dbhā­va­e­va saṃ­baṃ­dhai­ti­ce­t na ta­sya­bhe­dai­kāṃ­te sa­hya­viṃ­dhya­va­da­gha­ṭa­nā­t | etena dra­vya­sya­bhi­nne­na guṇā- PaP-GL 08,12dinā pa­ri­ṇā­me­na pa­ri­ṇā­mi­tvaṃ pra­tyā­khyā­taṃ­gu­ṇā­di­dra­vya­yoḥ sa­ma­vā­ya­syā­pi bhe­dai­kāṃ­te­ta­dva­da­nu­pa­pa­tte­ra­vi­śe­ṣā­t | PaP-GL 08,13de­śā­bhe­dā­tta­yoḥ saṃbaṃdha i­ti­ce­nna vā­tā­ta­pa­yo­rā­tmā­kā­śa­yo­rvā ta­tpra­saṃ­gā­tkā­la­bhe­dā­du­bha­yā­bhe­dā­cca sa tayo- PaP-GL 08,14ri­tya­syā­pya­ne­nā­pā­staṃ | ta­yo­ra­vi­śva­gbhā­vā­du­pa­pa­nnaḥ saṃbaṃdhaḥ iti cet sa ya­di­de­śa­kā­lā­bhe­da eva tadā saeva PaP-GL 08,15doṣaḥ ta­to­nya­śce­tsva­bhā­vā­bhe­daḥ­, pra­ti­bhā­sā­bhe­do­, vya­pa­de­śā­bhe­do­, vā na­tā­va­tsva­bhā­vā­bhe­daḥ saṃ­bha­va­ti dravyasya PaP-GL 08,16gu­ṇā­de­śca­bhi­nna­sva­bhā­va­tvo­pa­ga­mā­t | pra­ti­bhā­sa­vya­pa­de­śā­bhe­do­'­pi na­yu­ktaḥ­, ta­syā­si­ddha­tvā­t | ka­thaṃ­ci­de­ka­dra­vya- PaP-GL 08,17tā­dā­tmya­ma­vi­śva­gbhā­va iti cet syā­dvā­da­ma­ta­si­ddhiḥ­sai­vā­stu ga­tyaṃ­ta­rā­bhā­vā­t iti ya­tho­kta­pa­ri­ṇā­me­nai­va pariṇā- PaP-GL 08,18mitvaṃ sattvasya vyāpakaṃ siddhaṃ ta­ta­sta­syai­va sā­dha­na­mi­ti­si­ddhaḥ pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣo hetuḥ dra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ ka­thaṃ­ci­dai­kyaṃ PaP-GL 08,19sā­dha­ya­ti | yathaiva hi dravyasya dra­vya­rū­pa­ta­yā sthitiḥ, pū­rvā­pa­ra­pa­ryā­ya­rū­pa­ta­yā tu nā­śo­tpā­dau pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣa­sta­thā PaP-GL 08,20pa­ryā­ya­syā­pi sva­rū­pe­ṇā­tma­lā­bho vi­nā­śa­śca dra­vya­rū­pa­ta­yā tu­sthi­ti­ri­ti ta­lla­kṣa­ṇaḥ pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣo­'­stye­va | PaP-GL 08,21ta­thā­dra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ ka­thaṃ­ci­dai­kyaṃ śa­kti­ma­ccha­kti­bhā­vā­t ya­yo­stu­nai­kyaṃ na tayoḥ śa­kti­ma­ccha­kti­bhā­vaḥ yathā PaP-GL 08,22sa­hya­vi­ndhya­yoḥ­śa­kti­ma­ccha­kti­bhā­va­śca dra­vya­pa­ryā­ya­yo­ri­ti vya­ti­re­kī­he­tu­ra­nya­thā­nu­pa­pa­tti­la­kṣa­ṇaḥ sādhyaṃ sā­dha­ya­ti | PaP-GL 08,23śa­kti­ma­ddhi dravyaṃ śaktayaḥ paryāyāḥ pra­tī­tā­e­va ta­dbhā­vaḥ­śa­kti­ma­ccha­kti­bhā­vaḥ si­ddho­nya­thā­nu­pa­pa­ttyā­tma­ko hetuḥ | PaP-GL 08,24na­cā­nya­thā­nu­pa­pa­tti­ra­si­ddhā ka­thaṃ­ci­dai­kya­maṃ­ta­re­ṇa­dra­vya­pa­ryā­ya­yo­rbhe­dai­kāṃ­te ta­da­bhe­dai­kāṃ­te ca­śa­kti­ma­ccha­kti­bhā­va­syā- PaP-GL 08,25saṃ­bha­vā­t | a­śa­kya­vi­ve­ca­na­la­kṣa­ṇa­pa­ri­ṇā­ma­vi­śe­ṣa­va­t | ta­thā­dra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ ka­thaṃ­ci­nnā­nā­tvaṃ saṃ­jñā­saṃ­khyā­la­kṣa­ṇa- PaP-GL 08,26pra­yo­ja­na­pra­ti­bhā­sa­bhe­dā­tku­ṭa­pa­ṭa­va­tśa­kra­pu­raṃ­da­rā­di­saṃ­jñā­bhe­de­na kalatraṃ dā­rā­i­tyā­di­saṃ­khyā­bhe­de­na jñā­nā­di­sva- PaP-GL 08,27la­kṣa­ṇa­bhe­de­na­tā­po­dyo­tā­di­pra­yo­ja­na­bhe­de­na spa­ṣṭā­spa­ṣṭā­di­pra­ti­bhā­sa­bhe­de­na­ca vya­bhi­cā­rī he­tu­ri­ti­ce­nna tasyāpi PaP-GL 08,28ka­thaṃ­ci­dbhe­da­maṃ­ta­re­ṇā­nu­pa­pa­dya­mā­na­tvā­tsa­rva­syai­kā­ne­ka­sva­bhā­va­tā­bi­ni­śca­yā­tsaṃ­jñe­ya­saṃ­khye­ya­sva­la­kṣya­pra­yo­jya­pra­ti­bhā­sya PaP-GL 08,29sva­bhā­va­bhe­dā­rpa­ṇā­yā­me­va­saṃ­jñā­di­bhe­da­vya­va­hā­ra­si­ddhe­ra­nya­thā­ti­pra­saṃ­gā­tta­to­'­na­va­dyaṃ dra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ ka­thaṃ­ci­dbhe­da­sā­dha­naṃ PaP-GL 08,30ka­thaṃ­ci­dai­kya­sā­dha­na­va­t na­cai­vaṃ­vi­ro­dha­vai­ya­dhi­ka­ra­ṇyā­di­dū­ṣa­ṇaṃ­, pra­mā­ṇa­si­ddha­yoḥ­ka­thaṃ­ci­dbhe­dā­bhe­da­yo­sta­da­go­ca­ra­tvā­t PaP-GL 08,31kva­ci­tsa­rva­thā­bhe­dā­bhe­da­yo­re­va vi­ro­dhā­di­vi­ṣa­ya­ta­yā­va­sā­yā­t | nanu ca­dra­vya­pa­ryā­ya­yo­rya­mā­tmā­na­mā­śri­tya bhedo yaṃcāśri- PaP-GL 08,32tyā­bhe­da­stau yadi tato bhinnau tadā bhe­da­e­va na hi­bhi­nnā­da­bhi­nna­ma­bhi­nnaṃ­nā­ma­nā­nā­bhā­ja­na­stha­kṣī­rā­da­bhi­nna­kṣī­rāṃ­ta­ra­va­t PaP-GL 08,33a­thā­bhi­nnau tathāpi na bhedaḥ taduktaṃ — PaP-GL 08,34yā­vā­tmā­nau sa­mā­śri­tya bhe­dā­bhe­dau­dva­yo­sta­yoḥ | tā­va­bhi­nnau tataḥ syātāṃ yadi bhe­da­sta­dā na kim || 1 || PaP-GL 08,35kiṃ bhinnau yadi tau bhedaḥ sa­rva­thā­ke­na vāryate | bhi­nnā­da­bhi­nna­yo­rbhe­dā bhi­nnā­rthā­da­bhe­da­va­t || 2 || PaP-GL 09,01iti sa e­va­ma­pyu­pā­laṃ­bho vastuni na bha­va­tye­va­sva­mi­thyā­vi­ka­lpa­yo­re­va ta­tsaṃ­bha­vā­t vastuno dra­vya­pa­ryā­yā- PaP-GL 09,02tma­no­rjā­tyaṃ­ta­ra­sya ta­daṃ­śa­yo­rdra­vya­pa­ryā­ya­yoḥ­ka­thaṃ­ci­dbhe­dā­bhe­dā­tma­noḥ pra­tī­ti­si­ddha­tvā­t naca ta­thā­pra­tī­tiḥ mithyā, PaP-GL 09,03bā­dha­ka­sya ta­dvi­pa­rī­ta­grā­hi­ṇaḥ pra­mā­ṇa­sya­ka­sya­ci­da­pya­saṃ­bha­vā­t ta­trā­na­va­sthā­de­ra­na­va­tā­rā­t tathā hi­dra­vya­pa­ryā­ya­yo- PaP-GL 09,04rya­mā­tmā­naṃ dra­vya­sva­bhā­va­mā­śri­tyā­bhe­daḥ­syā­dvā­di­nāṃ saṃmataḥ sa e­vā­bhe­do na pu­na­ra­nyo­trā­yaṃ­pa­ryā­ya­mā­tmā­na­mā­śri­tya PaP-GL 09,05ta­yo­rbhe­do vya­va­hri­ya­te sa­e­va­pa­ryā­yā­tmā bhedaḥ ta­to­nā­pa­ra i­tyā­hu­ra­ne­kāṃ­ta­vā­di­naḥ ta­to­nai­vā­bhe­dai­kāṃ­taḥ pra­sa­jya­te PaP-GL 09,06bhe­dai­kāṃ­to vā ta­thā­bhya­dhā­yi­i­tye­va­ma­pyu­pā­laṃ­bho na saṃ­bha­va­ti vastuni ta­thā­pra­tī­ti­si­ddha­tvā­dvā­dha­ka­syā­pya­saṃ­bha­vā­t | PaP-GL 09,07dra­vya­pa­ryā­yo­ścā­tra bhe­daḥ­syā­dvā­di­nāṃ mataḥ | dra­vyā­tmā­naṃ ya­mā­śri­tya sa e­vā­bhe­dai­tya­pi || 1 || PaP-GL 09,08pa­ryā­yā­tmā­na­mā­śri­tya paṃ­ca­bhe­daḥ­pra­kī­rtya­te | sa eva bheda i­tyā­hu­sta­tta­de­kāṃ­ta­tā kutaḥ || 2 || PaP-GL 09,09iti tata eva ca pra­tī­ti­si­ddha­tvā­dbā­dha­kā­bhā­vā­da­pi­śī­to­ṣṇa­spa­rśa­va­t dra­vya­pa­ryā­yo­rvi­ro­dho dhvastaḥ syāt PaP-GL 09,10ta­dva­dvai­ya­dhi­ka­ra­ṇyaṃ ca dhvastaṃ syāt tata e­vā­na­va­sthā­dhva­stā syāt dra­vya­rū­pe­ṇā­bhe­da­syai­va pa­ryā­ya­rū­pe­ṇa bhe­da­syai­vo- PaP-GL 09,11bha­ya­sva­bhā­ve vastuni vya­va­sthi­ta­tvā­tsu­na­yā­rpi­tai­kāṃ­tā­va­dhā­ra­ṇa­syā­pi a­ne­kāṃ­tā­pra­ti­ghā­ta­tvā­t | nanu ca pramāṇā- PaP-GL 09,12rpa­ṇā­da­ne­kāṃ­ta­e­va­na­yā­rya­ṇā­ccai­kāṃ­ta­e­ve­tya­pye­kāṃ­ta­e­va prasakta iti ce­nna­ta­syā­pya­pa­ra­na­ya­pra­mā­ṇa­vi­ṣa­ya­tā­yā­me­kāṃ- PaP-GL 09,13tā­tma­ka­tvā­ta­vya­va­sthi­tā­ne­kāṃ­to­pa­ga­mā­t ā­kāṃ­kṣā­kṣa­yā­de­va­vya­va­sthā­na­si­ddhe­ra­na­va­sthā­do­ṣā­bhā­vā­t | saṃ­ka­ra­śca- PaP-GL 09,14dhvastaḥ syāt ta­yo­ryu­ga­pa­tprā­ptya­bhā­vā­t | vya­ti­re­ka­śca­pa­ra­spa­ra­vi­ṣa­ya­ga­ma­nā­bhā­vā­t | pra­ti­ni­ya­ta­sva­rū­pa­tvā­tsaṃ­śī- PaP-GL 09,15tirapi dhvastā | ta­thā­na­yo­rna­ya­pra­mā­ṇā­bhyāṃ su­ni­ści­ta­tvā­tta­thai­vā­pra­ti­pa­tti­ra­bhā­va­śca dhvastaḥ syāt yau­gā­bhi­ma­ta- PaP-GL 09,16sā­mā­nya­vi­śe­ṣa­va­t ci­trā­dvai­ta­vā­di­na­ści­tra­ve­da­na­va­t­, sāṃkhyasya sa­tva­ra­ja­sta­mo­ma­yai­ka­pra­dhā­na­va­tci­tra­pa­ṭa­va­ccā­pa­re­ṣāṃ PaP-GL 09,17nai­ka­syā­ne­ka­tvaṃ virodhaṃ bha­ja­te­nā­pi vai­ya­dhi­ka­ra­ṇyā­di­do­ṣa­mi­ti pra­ti­pa­tta­vyaṃ | taduktaṃ — PaP-GL 09,18tata eva vi­ro­dho­'­tra­vi­bhi­nnā­śra­ya­tā­pi vā | a­na­va­sthā­dya­pi dhva­staṃ­syā­tsā­mā­nya­vi­ro­dha­va­t || 1 || PaP-GL 09,19ci­tra­ve­da­na­va­ccā­pi­sa­tvā­dyā­tma­pra­dhā­na­va­t | ci­tra­va­stra­va­de­ka­syā­ne­ka­tvaṃ na­vi­ro­dha­bhā­k || 2 itiPaP-GL 09,20evaṃ ca na sa­tsa­ttva­la­kṣa­ṇaṃ pra­me­ya­tvaṃ ni­tyai­kāṃ­tā­di­ṣu­kva­ci­da­pi sa­rva­thai­kāṃ­te saṃ­bha­va­ti pra­mā­ṇe­ne­va na­yai­ra­pi PaP-GL 09,21jā­tyaṃ­ta­ra­syā­ne­kāṃ­tā­tma­no vastunaḥ pra­ve­da­nā­t | ni­tya­tvā­dye­kāṃ­ta­pra­ve­da­ne­ta­tpra­ti­pa­kṣā­'­ni­tya­tvā­di­dha­rmā­ṇā­ma­ni­rā- PaP-GL 09,22ka­ra­ṇā­tta­tra te­ṣā­ma­pi gu­ṇī­bhū­tā­nāṃ sa­dbhā­vā­t e­tā­va­tai­va vi­pa­kṣe­vyā­vṛ­tti­ni­śca­ye­na hetoḥ pra­kṛ­ta­syā­nya­thā­nu­pa- PaP-GL 09,23pa­nna­tā­pra­dhā­na­la­kṣa­ṇa­bhū­tā siddhā | tato yu­ktaṃ­sā­dhya­sā­dha­na­va­ca­naṃ saṃ­kṣe­pa­taḥ pa­tra­vā­kye ke­va­la­sya­he­to­ra­ti PaP-GL 09,24saṃ­kṣe­pa­to pra­yo­gā­pra­yo­gā­t­, sa­rva­thā­vi­cā­rā­sa­ha­tvā­t­, sā­dhya­ni­rde­śa­sa­hi­ta­syai­va he­toḥ­pra­yo­gā­rha­tva­sa­ma­rtha­nā­t­, taduktaṃ — PaP-GL 09,25tathā ca na pra­me­ya­tvaṃ­dhrau­vyai­kāṃ­tā­di­ṣu kvacit | na­yai­ra­pi gu­ṇī­bhū­tā­ne­kāṃ­ta­sya­pra­ve­da­nā­t || PaP-GL 09,26siddhā cai­tā­va­tā­he­to­ra­nya­thā­nu­pa­pa­nna­tā | pra­dhā­na­la­kṣa­ṇaṃ yu­ktā­sā­dhya­sā­dha­na­bā­k tataḥ || itiPaP-GL 09,27vi­śe­ṣā­śra­ya­ṇā­tka­sya ka­syā­va­ya­va­sya vacanaṃ pa­tre­pra­yo­ga­yo­gya­mi­ti u­dā­hri­ya­te | PaP-GL 09,28sā­dhya­dha­rma­vi­śi­ṣṭa­sya dha­rmi­ṇaḥ­sā­dha­na­sya ca | vacaḥ pra­yu­jya­te patre vi­śe­ṣā­śra­ya­to yathā || PaP-GL 09,29svāṃ­ta­bhā­si­ta­bhū­tyā­dya­tryaṃ­tā­tma­ta­du­bhāṃ­ta­bhā­k | pa­rāṃ­ta­dyo­ti­to­ddī­pta­mi­tī­taḥ svā­tma­ka­tva­taḥ || itiPaP-GL 09,30aṃta eva hyāṃtaḥ svā­rthi­ke­'­ṇi bhavati vā­na­pra­sthā­di­va­tprā­di­pā­ṭhā­ye­kṣa­yā sorāṃtaḥ svāṃtaḥ — ut tena PaP-GL 09,31bhā­si­tā­dyo­ti­tā bhū­ti­ru­dbhū­ti­ri­tya­rthaḥ sā ādyā yeṣāṃ te­svāṃ­ta­bhā­si­ta­bhū­tyā­dyā­ste­ca te aṃtāśca te udrū- PaP-GL 09,32ti­vi­nā­śa­dhrau­vya­dha­rmā i­tya­rthaḥ­, ta e­vā­tmā­naḥ tān ta­no­ti­i­ti svāṃ­ta­bhā­si­ta­bhū­tyā­dya­tryaṃ­tā­tma­ta­di­ti sādhya- PaP-GL 09,33dha­rmaḥ­u­bhāṃ­tā vāk yasya ta­du­bhāṃ­ta­bhā­k vi­śva­mi­ti dharmo ta­sya­sā­dhya­dha­rma­vi­śi­ṣṭa­sya nirdeśaḥ u­tpā­dā­di­tri­sva- PaP-GL 09,34bhā­va­vyā­pi­sa­rva­mi­ti yāvat | parāṃto yasyeti parāṃtaḥ praḥ­sa­e­va dyo­ti­taṃ­dyo­ta­na­mu­pa­sa­rga ityarthaḥ te­no­ddī­ptā sā PaP-GL 09,35cāsau mi­ti­śca­tā­mi­taḥ svātmā yasya ta­tpa­rāṃ­tā­dye­ti­to­ddī­pta­mi­tīḥ ta­tsvā­tma­kaṃ­pra­mi­tiḥ prā­pta­sva­rū­pa­mi­ti yāvat PaP-GL 09,36tasya bhā­va­sta­ttvaṃ­pra­me­ya­tvaṃ ta­smā­tta­taḥ pra­me­ya­tvā­t ityarthaḥ pra­mā­ṇa­vi­ṣa­ya­sya­pra­me­ya­tvā­di­ti etasya sā­dha­na­sya cā- PaP-GL 09,37nya­thā­nu­pa­pa­nna­tva­ni­ya­ma­ni­śca­ya­la­kṣa­ṇa­syo­kta­nyā­ye­na­sa­ma­rpi­ta­sya vacanaṃ yatreti vi­śe­ṣā­śra­ye­ṇa pra­yu­jya­te­, dṛṣṭāṃto- PaP-GL 09,38pa­da­rśa­nā­bhā­ve­'­pi­he­to­rga­ma­ka­tva­sa­ma­rtha­nā­t | tathā tra­ya­śca­tvā­raḥ paṃca ṣa­ḍā­da­yo­vā pa­tra­vā­kye­'­va­ya­vāḥ­syuḥ niya- PaP-GL 09,39ma­syā­vya­va­sthā­nā­di­tye­ta­da­bhi­dhī­ya­te | PaP-GL 10,01ci­trā­dya­daṃ­ta­rā­ṇī­ya­mā­re­kāṃ­tā­tma­ka­tva­taḥ | yaditthaṃ na taditthaṃ na yathā kiṃ­ci­di­ti trayaḥ || 1 || PaP-GL 10,02ta­thā­ce­da­mi­ti pro­ktā­śca­tvā­ro­'­va­ya­vā­ma­tāḥ | ta­smā­tta­the­ti nirdeśe paṃca patrasya ka­sya­ci­t || 2 || PaP-GL 10,03ṣa­ḍā­da­yo­'­pi cai­vaṃ­syu­rni­ya­ma­syā­vya­va­sthi­teḥ | sā­dha­rmye­ta­ra­dṛ­ṣṭāṃ­tā­bhi­dhā­ne cayathā kvacit || 3 || PaP-GL 10,04ci­tra­me­kā­ne­ka­rū­paṃ ta­da­ta­tī­ti­ci­trā­te­kā­ne­ka­rū­pa­vyā­pya­ne­kā­tā­tma­ka­mi­tya­rthaḥ sa­rva­vi­śva­ya­di­tyā­di­sa­rva- PaP-GL 10,05nā­ma­pā­ṭhā­pe­kṣa­yā yadaṃto vi­śva­śa­bdaḥ | ya­daṃ­to­sye­ti­ya­daṃ­ta i­ti­vṛ­tteḥ­, ya­daṃ­te­na rāṇīyaṃ śa­bda­nī­yaṃ vi­śva­mi­tya­rthaḥ PaP-GL 10,06ta­da­ne­nā­ne­kāṃ­tā­tma­kaṃ vi­śva­mi­ti pa­kṣa­ni­rde­śaḥ kṛtaḥ, ā­re­kā­saṃ­śa­yaḥ sāṃ­to­sye­tyā­re­kāṃ­taḥ prameyaḥ pra­mā­ṇa­pra­me- PaP-GL 10,07ya­saṃ­śa­ye­tyā­di­pā­ṭhā­pe­kṣa­yā sa ātmā svabhāvo ya­sya­ta­dā­re­kāṃ­tā­tma­kaṃ tasya bhā­va­sta­ttvaṃ ta­smā­di­ti­sā­dha­na­dha­rma­ni- PaP-GL 10,08rdeśaḥ yaditthaṃ na bhavati ya­cci­trā­nna­bha­va­ti taditthaṃ na bhavati ā­re­kāṃ­tā­tma­kaṃ na bhavati ya­thā­kiṃ­ci­nna kiṃcit PaP-GL 10,09ya­thā­cā­kiṃ­ci­t sa­rva­thai­kāṃ­tā­tma­kaṃ­ta­ttvaṃ pa­rā­bhyu­pa­ga­ta­mi­ti tra­yo­'­va­ya­vāḥ patre pra­yu­jyaṃ­te­ta­thā cedaṃ pra­me­yā­tma­kaṃ PaP-GL 10,10cedaṃ vi­śva­mi­ti­pa­kṣa­dha­rmo­pa­saṃ­hā­ra­va­ca­ne ca­tva­ro­va­ya­vāḥ pra­yo­ge­'­mī­dṛ­ṣṭāḥ ta­smā­tta­thā­ne­kāṃ­ta­vyā­pī­ti nirdeśe PaP-GL 10,11paṃ­cā­va­ya­vāḥ | pa­tra­vā­kya­sya ka­sya­ci­t ṣa­ḍā­da­yo­pi cai­vaṃ­pra­ti­pā­dyāḥ pra­ti­pā­dyā­śa­ya­va­śā­t syuḥ te­ṣā­mi­ya­tta- PaP-GL 10,12yā­cā­va­dhā­ra­ṇa­syā­bhā­vā­t tanna sā­dha­rmya­dṛ­ṣṭāṃ­ta­sya­vai­dha­rmya­dṛ­ṣṭāṃ­ta­sya ca ga­mya­mā­na­syā­pi va­ca­ne­ṣa­ḍa­va­ya­vāḥ syuḥ | PaP-GL 10,13ya­thā­ni­tyaḥ śabdaḥ kṛ­ta­ka­tvā­tya­tkṛ­ta­kaṃ ta­da­ni­tyaṃ dṛṣṭaṃ yathā ghaṭaḥ ya­tpu­na­rni­tyaṃ­ta­da­kṛ­ta­kaṃ dṛṣṭaṃ ya­thā­kā­śaṃ kṛta- PaP-GL 10,14kaśca śa­bdaḥ­ta­smā­da­ni­tya iti atraiva sā­dha­rmyo­pa­na­ye vai­dha­rmyo­pa­na­ye ca­kṛ­ta­kaḥ śabdaḥ, a­kṛ­ta­ka­stu na bhava- PaP-GL 10,15tīti pra­yu­jya­mā­ne­sa­ptā­va­ya­vāḥ syuḥ ta­smā­da­ni­tyo nityastu na bhavati i­ti­ni­ga­ma­na­va­ca­ne­'­ṣṭau­, anityaḥ śabdo PaP-GL 10,16na tu nityaḥ, i­ti­pra­ti­jñā­dva­ya­va­ca­ne na­vā­va­ya­vāḥ syuḥ­kṛ­ta­ka­tvā­da­kṛ­ta­ka­tvā­bhā­vā­di­ti he­tu­pra­yo­ge daśāpi PaP-GL 10,17śrūyaṃte ga­mya­mā­nā­va­ya­va­pra­yo­ge pu­na­ru­kta­do­ṣā­bhā­vā­t­, pra­ti­jñā­dya­va­ya­va­pra­yo­ga­va­t pa­kṣa­dha­rmo­pa­saṃ­hā­ra­va­dvā­du­rā­śaṃ­kā- PaP-GL 10,18vya­va­cche­da­sya phalasya sa­dbhā­vā­vi­śe­ṣā­t­, sarvatra ni­ṣpha­la­tvā­yo­gā­t­, ta­thā­vi­dha­pra­ti­pā­dyā­śa­ya­vi­śe­ṣa­saṃ­bha­vā­cca­, ya­ta­ścai­vaṃ PaP-GL 10,19ta­smā­tsā­dhyā­vi­nā­bhū­ta­sya sā­dha­na­syo­pa­da­rśa­naṃ pra­mā­ṇa­si­ddhaṃ­ta­da­bhā­ve sā­dhya­pra­si­ddheḥ­, paṃ­cā­va­ya­vā­dyu­pa­da­rśa­naṃ tu PaP-GL 10,20pareṣāṃ na pra­mā­ṇa­si­ddhaṃ­bo­dhyā­nu­ro­dha­mā­trā­de­ta­du­pa­da­rśa­nā­t evaṃ ca nai­kāṃ­ta­vā­di­nāṃ­pra­si­ddhā­va­ya­vaṃ vākyaṃ saṃ­bha­va­ti PaP-GL 10,21yat patrākhyāṃ la­bhe­ta­ta­du­ktaṃ — PaP-GL 10,22ta­taḥ­sā­dhyā­vi­nā­bhū­ta­sā­dha­na­syo­pa­da­rśa­naṃ | pra­mā­ṇā­si­ddha­me­ta­syā­bhā­ve sā­dhyā­pra­si­ddhi­taḥ || 1 || PaP-GL 10,23bo­dhyā­nu­ro­dha­mā­trā­ttu­śe­ṣā­va­ya­va­da­rśa­nā­t | pareṣāṃ na pra­mā­ṇe­na pra­si­ddhā­va­ya­vaṃ­va­ca iti || 2 || PaP-GL 10,24kiṃca yanmate varṇā api na vya­va­ti­ṣṭhaṃ­te pa­dā­nya­pi catasya vākyaṃ kutaḥ pra­mā­ṇā­t siddhyet yat PaP-GL 10,25pa­tra­la­kṣa­ṇe­na­ya­tho­kte­na sa­ma­nvi­taṃ syāt | nanu yaugānāṃ va­rṇā­da­yo­vya­va­ti­ṣṭhaṃ­ta eva ā­kā­śa­gu­ṇa­tve­na śabdā- PaP-GL 10,26nā­ma­bhyu­pa­ga­mā­t ta­dbā­dha­kā­bhā­vā­di­ti na saṃbhāvyaṃ ta­thā­bā­dha­ka­sa­dbhā­vā­t kiṃ tā­va­dbā­dha­ka iti ce­du­cya­te PaP-GL 10,27nā­kā­śa­gu­ṇaḥ śabdaḥ bā­hyeṃ­dri­ya­jñā­na­jñā­na­vi­ṣa­ya­tvā­tya evaṃ saevaṃ yathā sparśa tathā ca śa­bda­sta­smā­nnā­kā­śa- PaP-GL 10,28guṇaḥ śabdaḥ iti nā­nya­thā­nu­pa­pa­tti­śū­nyaṃ sādhanaṃ | ga­ga­na­gu­ṇa­tve śabdasya ta­da­nu­pa­pa­tteḥ pa­ra­maṃ­ma­ha­tvā­di­va­t | PaP-GL 10,29gha­ṭā­kā­śa­saṃ­yo­gā­di­nā vya­bhi­cā­rī­daṃ sā­dha­na­mi­ti ce­nna­bā­hyeṃ­dri­ya­jñā­na­vi­ṣa­ya­tvā­si­ddheḥ a­tīṃ­dri­ya­yo­ri­vā­tīṃ- PaP-GL 10,30dvi­yeṃ­dri­ya­ka­yo­ra­pi saṃ­yo­ga­sya vi­bhā­gā­de­śca vā­ta­da­gha­ṭa­nā­t­, a­nya­thā­ti­pra­saṃ­gā­t taduktaṃ — PaP-GL 10,31varṇā na vya­va­ti­ṣṭhaṃ­te pa­dā­nya­pi ca­ya­nma­te | tasya vākyaṃ kutaḥ siddhyet yatpatraṃ la­kṣa­ṇā­nvi­taṃ || 1 || PaP-GL 10,32na śabdaḥ kha­gu­ṇo­bā­hya­ka­ra­ṇa­jñā­na­ga­tva­taḥ | spa­rśa­va­t kha­gu­ṇa­syai­vaṃ­pra­mā­ṇa­vyā­ha­ta­tva­taḥ || 2 || itiPaP-GL 10,33na ca mī­māṃ­sa­ka­syā­pi sa­rva­ga­tā­mū­rta­dra­vya­ni­tyai­kā­tma­ko­va­rṇo yujyate tasya bā­hye­ndri­ya­grā­hya­sva­bhā­va­tvā­t PaP-GL 10,34gha­ṭā­di­va­t | nā­kā­śe­na he­to­rvya­bhi­cā­raḥ ta­sya­bā­hyeṃ­dri­yā­grā­hya­sva­bhā­va­tvā­t kā­lā­di­va­tśu­ṣi­ra­syā­pyā­kā­śa­syā- PaP-GL 10,35nu­me­ya­tvā­t ta­tra­mū­rta­dra­vya­syā­bhā­ve ka­sya­ci­da­mū­rta­dra­vya­sya si­ddheḥ­tu­ccha­syā­bhā­va­syā­gha­ṭa­nā­t­, ni­rā­śra­ya­sya guṇā- PaP-GL 10,36de­ra­nu­pa­pa­tteḥ pa­ri­śe­ṣā­dā­kā­śa­sya sā­dha­nā­t | śu­bhra­mā­kā­śaṃ­śyā­ma­laṃ ce­da­mi­ti pra­tya­yā­cca­kṣu­rgrā­hya­mā­kā­śa­mi­ti PaP-GL 10,37ce­nna­ā­lo­kāṃ­dha­kā­ra­yo­rā­kā­śa­tvo­pa­cā­rā­t tathā pra­tya­ya­sya bhāvān ta­tra­gha­na­dra­vyā­bhā­ve­'­sya ta­du­pa­cā­ra­he­tu- PaP-GL 10,38tvā­tta­yo­re­vā­kā­śa­dra­vya­tvo­pa­ga­me sva­ma­ta­vi­ro­dhā­t na­cā­nya­tkiṃ­ci­tsa­rva­ga­tā­mū­rta­ni­tyai­kā­tma­kaṃ dra­vyaṃ­bā­hyeṃ­dri­ya­grā- PaP-GL 10,39hya­sva­bhā­vaṃ dṛṣṭaṃ yena vya­bhi­cā­rī­daṃ­sā­dha­naṃ syāt tataḥ pa­ṭa­va­nna tathā śabdaḥ | taduktaṃ — PaP-GL 11,01na ca­sa­rva­ga­tā­mū­rta­ni­tyai­kā­tmā­tra yujyate | va­rṇo­bā­hyeṃ­dri­ya­grā­hya­sva­bhā­va­tvā­d gha­ṭā­di­va­t || 1 || itiPaP-GL 11,02va­rṇa­vya­ti­ri­ktaṃ padaṃ vākyaṃ vā spho­ṭā­khya­mi­tya­pi na­saṃ­bha­va­ti grā­ha­kā­bhā­vā­t a­rtha­pra­ti­pa­ttya­nya­thā­nu­pa­pa- PaP-GL 11,03tti­grā­hi­ke­ti cenna ta­syā­sta­ttva­taḥ­ka­thaṃ­ci­dva­rṇā­tma­ka­pa­da­vā­kya­he­tu­tvo­pa­pa­tteḥ­pa­ro­pa­ga­ta­spho­ṭa­syā­na­bhi­vya­kta­syā­rtha- PaP-GL 11,04pra­ti­pa­tti­he­tu­tva­vi­ro­dhā­t­, va­rṇai­sta­da­bhi­vya­kte­ra­pi­pra­tye­ka­ma­yo­gā­t­, va­rṇāṃ­ta­ro­ccā­ra­ṇa­vai­ya­rthyā­t­, pau­naḥ­pu­nye­na­vā­kyā­rtha PaP-GL 11,05bo­dha­nā­nu­ṣaṃ­gā­t sa­mu­di­tai­ra­pi­ta­da­bhi­vya­kte­ra­saṃ­bha­vā­t­, varṇānāṃ sa­mu­dā­yā­gha­ṭa­nā­t­, pū­rva­va­rṇa­śra­va­ṇā­hi­ta­saṃ­skā­ra­sya PaP-GL 11,06pra­ti­pa­ttu­raṃ­tya­va­rṇa­śra­va­ṇā­naṃ­ta­raṃ ta­da­bhi­vya­ktau­ta­thā­rtha­pra­ti­pa­tte­re­va siddheḥ spho­ṭa­pa­ri­ka­lpa­nā vai­ya­rthyā­t­, pra­tī­tya­ti­laṃ­gha- PaP-GL 11,07nācca kra­ma­vi­śi­ṣṭa­va­rṇa­vi­śe­ṣe­bhya­e­vā­rtha­pra­tī­ti­sa­dbhā­vā­t te­ṣā­me­va pa­da­vā­kya­rū­pa­tvo­pa­pa­tteḥ | na­cā­ga­ma­mā­trā­t pada- PaP-GL 11,08vā­kya­spho­ṭa­pra­ti­pa­tti­sta­sya­pra­mā­ṇya­si­ddheḥ | na cā­nya­dgrā­ha­ka­ma­sti ya­ta­sta­dvya­va­sthā­ta­tva­taḥ syāt taduktaṃ — PaP-GL 11,09narte va­rṇā­tpa­daṃ nāma naca vā­kyaṃ­pa­dā­dṛ­te | sphoṭākhyaṃ grā­ha­kā­bhā­vā­t pa­re­ṣṭa­syā­sya tattvataḥ || 1 || PaP-GL 11,10yasya punaḥ syā­dvā­di­naḥ śa­bdā­tma­kaṃ bāhyaṃ vā­kyaṃ­pu­dga­la­rū­paṃ ci­dā­tma­kaṃ cāṃ­ta­raṃ­ga­mā­tma­sva­bhā­vaṃ pramāṇā- PaP-GL 11,11tsiddhyati tasya vākyaṃ patraṃ bha­ve­tpro­kta­la­kṣa­ṇe­nā­nvi­taṃ­, siddhe dharmiṇi vā­kye­ta­ddha­rma­syo­di­ta­la­kṣa­ṇa­sya parīkṣā- PaP-GL 11,12vi­ṣa­ya­tva­gha­ṭa­nā­t | nanu cā­ne­kāṃ­ta­vā­di­no­'­pi vākyasya grāhakaṃ kiṃ pra­mā­ṇaṃ­ya­ta­sta­tsi­ddhi­ri­ti cet cidātma- PaP-GL 11,13noṃ­'­ta­raṃ­ga­sya­sva­saṃ­ve­da­na­pra­tya­kṣaṃ ta­dā­tma­rū­pa­tvā­tva­rṇa­pa­da­vā­kya­jñā­na­pa­ri­ṇa­to hyātmā bhāvato varṇaḥ pa­daṃ­vā­kyaṃ PaP-GL 11,14ca gīyate ta­ta­e­vā­rtha­pra­ti­pa­tti­gha­ṭa­nā­tliṃ­ga­jñā­nā­tma­ka­bhā­va­liṃ­gā­lliṃ­gi­pra­ti­pa­tti­va­t­, ca­kṣu­rā­di­jñā­nā­drū­pā­di­pra­ti- PaP-GL 11,15pa­tti­va­cca­, sa­rva­syā­ce­ta­na­syā­rtha­pra­ti­pa­tti­he­tu­vi­ro­dhā­t a­nya­tro­pa­cā­rā­tta­tkā­ra­ṇa­tvā­t ta­tkā­rya­tvā­cca ta­du­pa­cā- PaP-GL 11,16rasiddheḥ | ta­thā­bā­hya­syeṃ­dri­ya­pra­tya­kṣaṃ grāhakaṃ tata eva ta­tpu­dga­lā­tma­kaṃ­ta­da­nā­tma­ka­syeṃ­dri­ya­pra­tya­kṣa­grā­hya­tvā­nu­pa­pa­tte­ri­ti PaP-GL 11,17vi­cā­ri­ta­ma­nya­tra pra­paṃ­ce­na | taduktaṃ — PaP-GL 11,18bāhyaṃ śa­bdā­tma­kaṃ vā­kya­maṃ­ta­raṃ­gaṃ­ci­dā­tma­kaṃ | pu­dga­lā­tma­sva­rū­paṃ tu pra­mā­ṇā­dya­sya siddhyati || 1 || PaP-GL 11,19tatra vākyaṃ bhavet patraṃ ta­ttva­to­la­kṣa­ṇā­nvi­taṃ | siddhe dharmiṇi dharmasya pa­rī­kṣā­vi­ṣa­ya­tva­taḥ || 2 || itiPaP-GL 11,20svā­bhyu­pa­ga­ma­mā­trā­t sa­rva­thai­kāṃ­ta­vā­di­nāṃ vi­dya­mā­na­ma­pi­vā­kyaṃ dharmiṇaḥ sve­ṣṭā­rtha­sā­dha­na­tva­dha­rmā­dhi­ka­ra­ṇaṃ PaP-GL 11,21sva­sā­dhyā­rthā­vi­nā­bhā­vi­liṃ­ga­sya ka­sya­ci­da­pi a­nu­pa­pa­tteḥ­ta­da­bhi­dhā­nā­t sarvasya he­to­ra­si­ddha­tvā­cca | ta­du­cya­te — PaP-GL 11,22vākyaṃ sadapi nai­kāṃ­ta­pa­kṣe­sve­ṣṭā­rtha­sā­dha­naṃ | svā­sā­dhyā­rthā­vi­nā­bhā­vi­liṃ­ga­syā­nu­pa­pa­tti­taḥ || 1 || PaP-GL 11,23a­si­ddha­tvā­cca sa­rva­sya­he­to­sta­da­bhi­dhā­na­taḥ | kvā­rtha­si­ddhi­sta­thā­co­ktaṃ­ta­ttvā­rtha­ślo­ka­vā­rti­ke || 2 || PaP-GL 11,24tatra sva­rū­pa­to­'­si­ddho vā­di­naḥ­śū­nya­sā­dha­ne | sarvo he­tu­rya­thā bra­hma­ta­ttvo­pa­pla­va­sā­dha­ne || 3 || PaP-GL 11,25sattvādiḥ sarvathā sā­dhye­śa­bda­bhaṃ­gu­ra­tā­di­ke | syā­dvā­di­naḥ ka­thaṃ­ci­ttu­sa­rva­thai­kāṃ­ta­vā­di­naḥ || 4 || PaP-GL 11,26śa­bdā­vi­na­śva­ra­tve tu sā­dhye­kṛ­ta­ka­tā­da­yaḥ | he­ta­vo­'­si­ddha­tāṃ yāṃti bau­ddhā­deḥ­pra­ti­vā­di­naḥ || 5 || PaP-GL 11,27jainasya sa­rva­thai­kāṃ­te­dhū­ma­va­ttvā­da­yo­'­gni­ṣu | sādhyeṣu he­ta­vo­'­si­ddhāḥ pa­rva­tā­dau­ta­thā mitaḥ || 6 || PaP-GL 11,28śabdādau cā­kṣu­ṣa­tvā­di­ru­bha­yā­si­ddhai­ṣya­te | ni­śśe­ṣo­'­pi ta­thā­śū­nya­bra­hmā­dvai­ta­pra­vā­di­noḥ || 7 || PaP-GL 11,29vā­dya­si­ddho­bha­yā­si­ddhau ta­tra­sā­dhyā­pra­sā­dha­nau | sa­ma­rtha­na­vi­hī­naḥ syā­da­si­ddhaḥ­pra­ti­vā­di­naḥ || 8 || PaP-GL 11,30he­tu­rya­syā­śra­yo na syā­dā­śra­yā­si­ddha­e­va saḥ | sva­sā­dhye­na vi­nā­bhā­vā­bhā­vā­da­ga­ma­ko mataḥ || 9 || PaP-GL 11,31pra­tya­kṣā­deḥ pra­mā­ṇa­tve­saṃ­vā­di­tvā­da­yo yathā | śū­nyo­pa­pla­va­śa­bdā­dya­dvai­ta­vā­dā­va­laṃ­bi­nāṃ || 10 || PaP-GL 11,32saṃ­de­ha­vi­ṣa­yaḥ sarvaḥ saṃ­di­gdhā­si­ddhau­cya­te | ya­thā­ga­ma­pra­mā­ṇa­tve ru­dro­kta­tvā­di­rā­sthi­taḥ || 11 || PaP-GL 11,33sa­nna­pya­jñā­ya­mā­no­'­trā­jñā­tā­si­ddho­vi­bhā­vya­te | sau­ga­tā­de­rya­thā sarvaḥ sattvādiḥ sve­ṣṭa­sā­dha­ne || 12 || PaP-GL 11,34na ni­rvi­ka­lpa­kā­dhya­kṣā­da­sti­he­to­rvi­ni­śca­yaḥ | ta­tpṛ­ṣṭha­jā­dvi­ka­lpā­ccā­va­stu­go­ca­ra­taḥ kvacit || 13 || PaP-GL 11,35a­nu­mā­nāṃ­ta­rā­ddhe­tu­ni­śca­ye­vā­na­va­sthi­tiḥ | pa­rā­pa­rā­nu­mā­nā­nāṃ pū­rva­pū­rva­tra vṛttitaḥ || 14 || PaP-GL 11,36jñānaṃ jñā­nāṃ­ta­rā­dhya­kṣaṃ­ve­da­tā­ne­na­da­rśi­taḥ | sarvo he­tu­ra­vi­jñā­to­'­na­va­sthā­nā­vi­śe­ṣa­taḥ || 15 || PaP-GL 11,37a­rthā­pa­tti­pa­ri­cche­dyaṃ­pa­ro­kṣa­jñā­na­mā­dṛ­tāḥ | sarve ye te­pya­ne­no­ktā­svā­jñā­tā­si­ddhi­he­ta­vaḥ || 16 || PaP-GL 11,38pratyakṣaṃ tu pha­la­jñā­na­mā­tmā­naṃ vā­sva­saṃ­vi­daṃ | prāhurye ka­ra­ṇa­jñā­naṃ vyarthaṃ teṣāṃ ni­ve­di­taṃ || 17 || PaP-GL 12,01pra­dhā­na­pa­ri­ṇa­mi­tvā­da­ce­ta­na­mi­tī­ri­taṃ | jñā­naṃ­yai­ste kathaṃ na syu­ra­jñā­tā­si­ddha­he­ta­vaḥ || 18 || PaP-GL 12,02pra­ti­jñā­rthai­ka­de­śa­stu sva­rū­pā­si­ddha­e­va naḥ | śabdo nāśī vi­nā­śi­tvā­di­tyā­diḥ sā­dhya­saṃ­nni­bhaḥ || 19 || PaP-GL 12,03yaḥ sā­dhya­vi­pa­rī­tā­rthā­vya­bhi­cā­rī­su­ni­ści­taḥ | sa vi­ru­ddho­va­bo­ddha­vya­sta­thai­ve­ṣṭa­vi­ghā­ta­kṛ­t || 20 || PaP-GL 12,04satvādiḥ kṣa­ṇi­ka­tvā­dau ya­thā­syā­dvā­di­vi­dvi­ṣāṃ | a­ne­kāṃ­tā­tma­ka­tva­sya ni­ya­mā­tte­na sā­dha­nā­t || 21 || PaP-GL 12,05pārārthyaṃ ca­kṣu­rā­dī­nāṃ saṃ­ghā­ta­tvaṃ­pra­sā­dha­ye­t | teṣāṃ dra­vya­vi­va­rta­tva­me­va­mi­ṣṭa­vi­ghā­ta­kṛ­t || 22 || PaP-GL 12,06vi­ru­ddhā­nna ca bhi­nno­sau­sva­ya­mi­ṣṭā­dvi­pa­rya­ye | sā­ma­rthya­syā­vi­śe­ṣe­ṇa bhe­de­vā­ti­pra­saṃ­ga­taḥ || 23 || PaP-GL 12,07vi­vā­dā­dhyā­si­taṃ dhī­ma­ddhe­tu­kaṃ­kṛ­ta­ka­tva­taḥ | yathā śa­ka­ṭa­mi­tyā­di­vi­ru­ddho­'­ne­na darśitaḥ || 24 || PaP-GL 12,08yathā hi bu­ddhi­ma­tpū­rvaṃ ja­ga­de­ta­pra­sā­dha­ye­t | tathā bu­ddhi­ma­to he­to­ra­ne­ka­tvaṃ śa­rī­ri­tāṃ || 25 || PaP-GL 12,09sva­śa­rī­ra­sya kartātmā nā­śa­rī­ro­'­sti­sa­rva­thā | kā­rma­ṇe­na śa­rī­re­ṇā­nā­di­saṃ­baṃ­dha­si­ddhi­taḥ || 26 || PaP-GL 12,10yataḥ sādhye śa­rī­ri­tve dhī­ma­to­vya­bhi­cā­ri­tāṃ | ja­ga­tka­rtuḥ pra­pa­dye­ta tena hetuḥ ku­tā­rki­kaḥ­i­ti || 27 || PaP-GL 12,11ya­ta­ścai­va­ma­kṣa­pā­dā­deḥ sa­rva­thai­kāṃ­ta­vā­di­naḥ­sā­dhyā­rthā­vi­nā­bhā­vi­liṃ­gaṃ sarvathā na saṃ­bha­va­tya­si­ddha­tā­di­do­ṣa- PaP-GL 12,12dū­ṣi­ta­tvā­t tasmānna tasya pa­traṃ­saṃ­bha­va­da­rtha­ke pra­ti­ṣṭhā­pa­yi­tuṃ śakyaṃ ka­dā­ci­jjai­nā­n pra­ti­ta­du­ktaṃ — PaP-GL 12,13tato nai­vā­kṣa­pā­dā­deḥ pa­traṃ­saṃ­bha­va­da­rtha­kaṃ | pra­ti­ṣṭhā­pa­yi­tuṃ śakyaṃ jātu syā­dvā­di­naḥ­pra­ti || 1 || PaP-GL 12,14kuta iti cetPaP-GL 12,15ta­tta­tvā­dhi­ga­mo­pā­ya­pra­kā­śa­ra­hi­ta­tva­taḥ | i­tye­ta­sya pra­si­ddha­tvā­ddhe­to­ra­vya­bhi­cā­ra­taḥ || 1 || PaP-GL 12,16kaḥ pu­na­ra­sau ta­ttva­syā­dhi­ga­mo nā­me­ti­svā­rthā­kā­ra­vi­ni­śca­yaḥ su­ni­rvā­dha iti brū­maḥ­ni­rvi­ka­lpa­ka­da­rśa­na­sya- PaP-GL 12,17vi­ni­śca­ya­sya saṃ­śa­ya­sye­va­ta­ttvā­dhi­ga­ma­tvā­nu­pa­pa­tteḥ kṣa­ṇa­kṣa­ya­pra­da­rśa­na­va­tsvā­kā­ra­mā­tra­vi­ni­śca­ya­syā­pi tadbhāvā- PaP-GL 12,18yo­gā­tve­dyā­kā­ra­vi­ni­śca­ya­vi­ra­he svā­kā­ra­vi­ni­śca­ya­syā­na­nu­bha­vā­tsva­saṃ­ve­da­na­syā­pi ve­dya­ve­da­kā­kā­rā­tma­naḥ pratīteḥ PaP-GL 12,19ta­thā­rthā­kā­ra­mā­tra­vi­ni­śca­ya­syā­pi­ta­ttvā­dhi­ga­ma­ttvā­gha­ṭa­nā­tsvā­kā­ra­vi­ni­śca­ya­maṃ­ta­re­ṇā­rthā­kā­ra­vi­ni­śca­ya­vi­ro­dhā­t | PaP-GL 12,20svā­rthā­kā­ra­vi­ni­śca­ya­syā­pi kā­lāṃ­ta­rā­dau sa­bā­dha­sya­ta­dvi­ro­dhā­t ma­rī­ci­kā­vi­ni­śca­ye to­ya­vi­ni­śca­ya­va­t­, de­śa­kā­lāṃ- PaP-GL 12,21ta­rā­pe­kṣa­yā­pi suṣṭhu ni­rbā­dha­sya ta­thā­bhā­va­si­ddhe­ri­ti­pra­paṃ­ci­ta­tvā­da­nya­tra | taduktaṃ — PaP-GL 12,22ta­ttva­syā­dhi­ga­ma­stā­va­tsvā­rthā­kā­ra­vi­ni­śca­yaḥ | su­ni­rbā­dho­nya­thā tasya vya­va­sthā­nu­pa­pa­tti­taḥ || 1 || PaP-GL 12,23tarhi ka­sta­syo­pā­ya iti cet kathyate sā­ka­lye­na pra­mā­ṇaṃ­de­śa­to nayaḥ pra­ti­pa­ttu­sta­ttvā­dhi­ga­mo­pā­yaḥ PaP-GL 12,24pra­tī­ya­ta e­va­ta­sya śāstre vi­sta­ra­taḥ sa­ma­rthi­ta­tvā­t na­cā­sau­sa­rva­thai­kāṃ­ta­vā­di­nā­ma­kṣa­pā­dā­dī­nā­mu­pa­pa­tti­mā­skaṃ­da­ti PaP-GL 12,25teṣāṃ sveṣṭasya dṛ­ṣṭe­ṣṭa­bā­dhi­ta­tvā­t i­ti­ciṃ­ti­ta­prā­yaṃ­pra­paṃ­ca­to­'­nya­tra pa­rī­kṣā­da­kṣa­bu­ddhi­bhi­rla­kṣa­ṇī­yaṃ­, ta eva hi­saṃ­kṣe­pe- PaP-GL 12,26ṇāpyuktaṃ la­kṣa­yi­tuṃ kṣamaṃte taduktaṃ — PaP-GL 12,27ta­syo­pā­ya punaḥ kā­rtsye­nai­ka­de­śe­na vāmataḥ | pra­ti­pa­ttuḥ pramāṇaṃ vā sannayo vā pra­tī­ya­te || 1 || PaP-GL 12,28na cā­sau­sa­rva­thai­kāṃ­ta­vā­di­nā­mu­pa­pa­dya­te | dṛ­ṣṭe­ṣṭa­vā­dha­nā­tte­ṣāṃ­sve­ṣṭa­sye­tya­pi ciṃtitaṃ || 2 || PaP-GL 12,29lakṣyaṃ pra­paṃ­ca­to­nya­tra­pa­rī­kṣā­da­kṣa­bu­ddhi­bhiḥ | saṃ­kṣe­pa­to­pyu­pa­kṣi­ptaṃ te hi­la­kṣa­yi­tuṃ kṣamāḥ || 3 || PaP-GL 12,30kaḥ pu­na­sta­ttvā­dhi­ga­mo­pā­ya­sya prakāśa iti cet pra­ti­pā­dyaṃ­pra­ti sā­dhu­śa­bdai­sta­sya sphuṭaṃ pra­da­rśa­naṃ PaP-GL 12,31prakāśaḥ | na­cā­kṣa­pā­dā­dī­nāṃ sarvathā ta­dvya­va­sthā­sti pra­mā­ṇa­vā­kyā­saṃ­bha­vā­t | ta­da­pya­bhā­ṇi — PaP-GL 12,32pra­kā­śa­sta­sya sadvācā pra­ti­pā­dyaṃ­pra­ti sphuṭaṃ | darśanaṃ na caiteṣāṃ ta­dvya­va­sthā­sti sarvathā || 1 || PaP-GL 12,33ta­da­ne­nai­kāṃ­ta­vā­di­nāṃ pa­tra­vā­kyaṃ­, na saṃ­bha­va­da­rtha­kaṃ­, ta­tta­ttvā­dhi­ga­mo­pā­ya­pra­kā­śa­ra­hi­ta­tvā­t i­tya­nu­mā­naṃ PaP-GL 12,34sa­ma­rthi­taṃ pra­ti­pa­tta­vyaṃ tathā pa­tra­vā­kyaṃ­gū­ḍha­ma­nya­ccā­rtha­gū­ḍhā­di vādinā tri­bhi­ra­bhi­hi­taṃ sa­pta­kṛ­tvo­vā ta­thai­ka­viṃ­śa­ti PaP-GL 12,35vā pa­ri­ṣa­tpra­ti­vā­di­bhyā­ma­vi­jñā­tā­rthaṃ­ya­dā tadā ta­de­vā­vi­jñā­tā­rthaṃ nāma ni­gra­ha­sthā­na­mā­yā­taṃ­ta­lla­kṣa­ṇa­syā­nva­yā­t PaP-GL 12,36tata eva cā­pra­ti­pa­tti­ni­gra­ha­sthā­naṃ­ta­ttva­to bha­ve­de­ta­sya yadā sva­pa­tra­vā­kya­syā­rthaṃ vyā­ca­ṣṭe­vā­di­pra­ti­vā­di­pa­ri- PaP-GL 12,37ṣa­tpra­tyā­ya­nā­ya ta­dā­pi­va­ktu­rvi­pra­ti­pa­tti­rnā­ma ni­gra­ha­sthā­naṃ te­na­mi­thyā­rtha­pra­ti­pā­da­nā­t ta­tpra­ti­pā­di­tā­rtha­sya visaṃ- PaP-GL 12,38vā­di­tva­si­ddhe­ra­ne­kāṃ­te­na bā­dha­nā­t syā­dvā­di­bhiḥ­pa­ścā­tpa­tra­vā­kya­syā­ne­kāṃ­tā­rtha­sya sā­dha­ne­mi­thyā­tva­pra­tī­ti­rvi­pra­ti- PaP-GL 13,01pa­tti­ri­ti la­kṣa­ṇa­sya­bhā­vā­t vākchalaṃ vā­saṃ­bha­va­da­rtha­pa­ri­tyā­ge­nā­saṃ­bha­va­to­'­rtha­sya pa­ri­ka­lpa­nā­tna hi pramā- PaP-GL 13,02ṇa­ba­lā­nnai­yā­yi­kā­di­pa­ri­ka­lpi­taḥ pa­tra­vā­kye­saṃ­bha­va­nna­rthaḥ siddhaḥ pra­tya­kṣāṃ­di­ba­lā­da­ne­kāṃ­ta­syai­va­pra­si­ddheḥ pratyaṃkṣaṃ PaP-GL 13,03hi tāvat ba­hi­raṃ­ta­śca ta­ttvaṃ­bhā­vā­bhā­vā­tma­kaṃ vya­va­sya­ti sarvathā vi­ro­dhā­bhā­vā­tbā­dha­ka­ra­hi­taṃ jā­tu­ci­t ekāṃ- PaP-GL 13,04ta­syā­sā­kṣā­tka­ra­ṇā­tta­thā­bhū­tā­ne­ka­dha­rmā­dhi­ṣṭhā­naṃ bhā­vaḥ­vi­śe­ṣa­ṇa­vi­śe­ṣyā­di­vya­va­hā­rā­nya­thā­nu­pa­pa­tte­ri­tya­nu­mā­nā­cca PaP-GL 13,05sarvaṃ bhā­vā­bhā­vā­tma­kaṃ siddhaṃ | ā­ga­mā­c ca­su­ni­rbā­dha­ka­pra­mā­ṇā­d iti pra­paṃ­ca­to ‘nyatra ta­ttvā­rthā­laṃ­kā­re­de­vā­ga­me ca PaP-GL 13,06proktam iha pa­tra­pa­rī­kṣā­yāṃ sadbhir a­va­ga­taṃ­vya­mi­ty alaṃ pra­paṃ­ce­na tad apy uktaṃ | PaP-GL 13,07tathā triḥ­sa­pta­kṛ­tvo­'­pi­pa­tra­vā­kya­mu­dī­ri­taṃ | vā­di­nā­gū­ḍha­ma­nya­ccā­vi­jñā­tā­rtha­mu­pā­ga­taṃ || 1 || PaP-GL 13,08pa­ri­ṣa­tpra­ti­vā­di­bhyā­ma­vi­jñā­ta­tva­sa­ddhi­taḥ | ta­ta­ścā­pra­ti­pa­ttiḥ syā­nni­gra­ha­sthā­na­maṃ­ja­sā || 2 || PaP-GL 13,09va­ktu­rvi­pra­ti­pa­tti­rvā­mi­thyā­rtha­pra­ti­pā­da­nā­t | vi­saṃ­vā­da­ka­tā­yo­gā­t ta­du­ktā­rtha­sya­ta­ttva­taḥ || 3 || PaP-GL 13,10syā­dvā­di­bhiḥ pu­naḥ­pa­tra­syā­ne­kāṃ­ta­sā­dha­ne | bha­ve­dvi­pra­ti­pa­tti­rvā­kcha­laṃ vā­la­kṣa­ṇā­nva­yā­t || 4 || PaP-GL 13,11taddhi saṃ­bha­va­to­'­rtha­sya pa­ri­tyā­ge­na­ka­lpa­naṃ | ya­da­saṃ­bha­va­to­rtha­sya pra­mā­ṇa­ba­la­ta­ścha­laṃ || 5 || PaP-GL 13,12na ceha saṃ­bha­va­nna­rtho­yau­gā­di­pa­ri­ka­lpi­taḥ | pra­tya­kṣā­di­ba­lā­tsi­ddha­sta­to­ne­kāṃ­ta­si­ddhi­taḥ || 6 || PaP-GL 13,13bhā­vā­bhā­vā­tma­kaṃ vastu ba­hi­raṃ­ta­śca­ta­tva­taḥ | pratyakṣaṃ ni­ści­no­tye­va sarvathā bā­dha­va­rji­taṃ || 7 || PaP-GL 13,14vā­sta­vā­ne­ka­dha­rmā­dhi­ṣṭhā­naṃ bhā­vo­vi­śe­ṣa­taḥ | vi­śe­ṣa­ṇa­vi­śe­ṣyā­di­vya­va­hā­ra­pra­si­ddhi­taḥ || 8 || PaP-GL 13,15si­ddha­mi­tya­nu­mā­nā­ccā­naṃ­ta­dha­rma­sa­mā­śri­taṃ | samastaṃ vastu ni­rbā­dhā­dā­ga­mā­cca pra­mā­ṇa­taḥ || 9 || PaP-GL 13,16iti pra­paṃ­ca­taḥ­pro­kta­ma­nya­tre­hā­va­ga­mya­tāṃ | sarvaṃ pa­tra­pa­rī­kṣā­yāṃ­sa­dbhi­ri­tyu­pa­ra­mya­te || 10 || PaP-GL 13,17tadevaṃ pa­tra­vi­cā­ra­pra­ka­ra­ṇa­pa­ri­sa­mā­ptau vi­ji­gī­ṣoḥ­syā­dvā­di­no vacanaṃ ca­tu­raṃ­gaṃ ni­rā­kṛ­tā­śe­ṣa­mi­dhyā­pra­vā­daṃ PaP-GL 13,18prasaraṃ śri­yā­sa­mya­gda­rśa­nā­di­la­kṣa­ṇa­yo­pā­ya­bhū­ta­yo­pa­me­yā­naṃ­ta­jñā­nā­di­la­kṣa­ṇa­la­kṣmī­pa­ryaṃ­ta­ta­yā­sa­dā ja­ya­tvi­ti jaya PaP-GL 13,19vā­de­nā­saṃ­śa­ya­ti — PaP-GL 13,20jī­yā­nni­ra­sta­ni­śśe­ṣa­sa­rva­thai­kāṃ­ta­śā­sa­naṃ | PaP-GL 13,21sadā śrī­va­rddha­mā­na­sya vi­dyā­naṃ­da­sya śāsanaṃ || 1 || PaP-GL 13,22sū­ktā­bhā­so bha­va­ti­bha­va­ta­stā­va­du­ttā­ra­he­tuḥPaP-GL 13,23sva­syā­nye­ṣāṃ gu­ru­ta­ma­ta­ma­śchi­cca mā­dhya­stha­bhā­jāṃ | PaP-GL 13,24ta­nma­tvai­vaṃ vi­pu­la­ma­ti­bhi­sta­tra­ya­tno vidheyoPaP-GL 13,25nā­naṃ­dā­yā­khi­la­kha­la­dhi­yāṃ taṃ hi kaḥ ka­rtu­mī­śaḥ || 2 || PaP-GL 13,26i­ti­śrī­syā­dvā­da­pa­ti­vi­dyā­naṃ­da­svā­mi­vi­ra­ci­tā PaP-GL 13,27pa­tra­pa­rī­kṣā samāptā | PaP-GL 13,28śubhaṃ bhūyāt